Қазақстанның қаржы секторын дамыту

Қазақстанның қаржы секторын дамытуға

Эволюция Қазақстанның қаржы секторын дамыту қызу жүрді де шиыршық тәрізді трансформациялау процесі түрінде топтар, үкімет үш негізгі кезеңнен тұрады:

а) дезинтеграциялау – 1991-1993 жылдары,

б) кристалдану – 1994-1999 жж.

в) оңтайландыру – 2000-2004 жж.

Барлық үш кезеңнен болды тән әр түрлі деңгейлері мен динамикасы қарыз ресурстарын пайдалану тиімділігін. Әдетте, басым аралас түрлері мен типтері, сызықты және сызықты емес процестердің дамуының, құрылымдық қайта құруларды және сыртқы байланысты, эндогенді өсу. Іргелі қалыптасу шарттарымен қаржы секторын мыналар жүйелі іске асыру монетаристской және неокейнсианской модель монетарлық, фискалдық және мемлекеттің инвестициялық саясатының даму ерекшеліктерін ескере отырып, экономика, Қазақстанның транзиттік кезең.

Жай-күйін талдау қаржы секторының бәсекеге қабілеттілігін көрсетеді, ол айтарлықтай белсенді түрде дамуда.

Атап айтқанда, айқын әлеуетін банк жүйесі. Жағдайында біршама тұрақты макроэкономикалық жағдайды дамыту Қазақстанның банк секторының оң серпінімен сипатталады. Осылайша, көрсеткіштер қатынасы кредиттер жалпы ішкі өнімге (ЖІӨ), сондай-ақ «көрсеткіші активтер/ЖІӨ» құрайды, тиісінше, 33% және 49% (табл.1).

Салыстыру үшін: Шығыс Еуропа елдеріндегі ұқсас көрсеткіштері 50-60%, ал кейбір дамыған елдерде – 100-ден астам%.

Кезең 2000-2004 жж. оның активтері 6 есеге артқан және аттады елге 2 трлн. теңгені құрайды, ол шамамен 15 млрд. АҚШ долларын құрады. Активтерінің үлесі елдің ЖІӨ-де қаралып отырған кезеңде өсті 25% — дан 49% — ға. Меншікті капиталы ұлғайып, 3,8 есе өсіп, 263,1 млрд. теңгені құрады, бұл шамамен 2 млрд АҚШ долларын құрады. Оның ЖІӨ-дегі үлесі артып, 3,8 6,3% дейін. Алайда, өсу қарқыны осы көрсеткіштің өсу қарқынынан артта қалуда, активтердің, атап айтқанда, қатынасы меншікті капиталдың активтерге дейін төмендеді 20,2% — дан 13% — ға өсті.

Сонымен қатар, алу, коммерциялық банктермен, екінші деңгейдегі халықаралық кредиттік рейтингтер және шығару еуробонд тарту, синдикатталған заемдар ірі банктер мен өсуі, халықтың салымы туралы куәландырады өсіп келе жатқан сенім — банк жүйесі.

Қаржы институттары шоғырланған қызмет көрсету ағындары негізінен салаларында, сауда, құрылыс және жылжымайтын мүлік. Олардың жеткіліксіз болуы байқалады салаларында мұнай-газ өндіру және металлургия өнеркәсібі, көлік және инновациялар. Жалпы, қаржы жүйесі, бірінші кезекте, банк саласында Қазақстанның тән процестер орташа концентрациясы және орталықтандыру капитал.

Сөз соңында айта кетейік, бұл айтарлықтай маңызды жағдайлардың дамуы, банк секторының кристалдануы болып табылады оң үрдістер. Оларға жатқызуға үлесінің өсуі активтер мен міндеттемелер, капитал, депозиттер, сақтандыру сыйлықақыларын және мәмілелер көлемінің KAZE (KAZE – Қазақстан қор биржасы) ЖІӨ-нің, сондай-ақ, ұлғайту мен нақты секторды несиелендіру үлесінің өсуі несие ұлттық валютада – теңге, бірте-бірте төмендеуі, пайыздық мөлшерлемелердің, әртараптандыру бизнес банктер және сапасын арттыру тәуекелдерді басқару.