1986 жылғы желтоқсан оқиғалары сабақ жоспары
Сабақтың мақсаты: — 1986 жылғы Алматы оқиғасының себепсалдары, сипаты, қозғаушы күштерi мен маңызы туралы түсiнiктерiн кеңейту, әмiршiләкiмшiл жүйенiң iрiпшiрiп бара жатқан принциптерiмен таныстыру; — атабабамыз армандаған тәуелсiздiктi нығайтуға, Отанын сүюге, достыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу; — тақырыптың себепсалдарлы байланыстарын табу, басты мәселенi ажырата бiлуге және өз ойларын еркiн айтып, қорытынды жасай бiлуге қалыптастыру. Сабақтың түрi: аралас сабақ. Сабақтың әдiсi: интерактивтi тақтамен тiрексызба арқылы түсiндiру, сынақхат, блицтурнир, тестiлiк жұмыс. 95 Көрнекi құрал: тiрексызбалар, слайд, суреттер. Сабақ барысы. I. Ұйымдастыру. II. Жаңа сабақ. Жоспары: 1. Бетбұрыс алдында қалыптасқан жағдай. 2. Демократияшыл жастар қозғалысының себептерi мен басталуы. 3. Желтоқсан оқиғаларының сипаты. 4. Жаппай жазалау. 5. Желтоқсан оқиғаларының қорытындылары мен тарихи маңызы. Сабақты бастамас бұрын оқушылардан Желтоқсан оқиғасы туралы не бiлетiнi сұралады. Соңғы бөлiк сабақ соңында толтырылады.
III. “Желтоқсан жұлдыздары” тақырыбында үш оқушы Қ.Рысқұлбеков, Л.Асанова, Қ.Айтмұрзаев туралы қысқаша хабарлама жасайды. IV. Тарихи сынақхат. 1986 жылдың ақпанында болған КОКПның … съезi жаңа саясат жүргiзудiң негiздерiн айқындап бердi. КОКП Орталық Комитетiнiң нұсқауымен 1986 жылы … Қазақстан КП Орталық Комитетiнiң пленумы болды. Күн тәртiбiнде … орнына орталық өкiлiнiң ұсынысы бойынша … сайлау ұсынылды. 98 Кiлт сNздерi: ХХVII, желтоқсанның 16сы күнi, Қонаев, Колбин. V. Блицтурнир: Жылдар сөйлейдi. 1985 жыл, наурыз 1986 жыл, 16 желтоқсан 1986 жыл, 17 желтоқсан Сандар сNйлейдi 8500 адам 1720 адам 1200 адам 246 адам 99 адам 2 адам VI. Тест Үй тапсырмасы мен жаңа сабақ бойынша оқушылардан тест сұрақтары алынады. Интерактивтi тақтаға жазылған дұрыс жауабы бойынша оқушылар тест сұрақтарын тексерiп, бағалайды. I нұсқа 1. М. Горбачев экономиканы дамытуды жеделдету бағытын қашан жариялады? а) 1985 ж., наурыз; ә) 1985 ж., сәуiр; б) 1986 ж., сәуiр; в) 1987 ж., қыркүйек. 2. “Халық қањарманы” атағын алған желтоқсан құрбаны: а) Л. Асанова; ә) Е. Сыпатаев; б) А. Мұхамеджанова; в) Қ. Рысқұлбеков. 3. Республика жазушыларының iшiнен Социалистiк Еңбек Ерi атағын алған жазушы: а) Ғ. Мүсiрепов; ә) Ж. Молдағалиев; б) Ә. Нұрпейiсов; в) I. Есенберлин. 4. “Қыз Жiбек” фильмiнiң режиссерi: а) Ш. Айманов; ә) Т. Теменов; 99 б) С.Қожықов; в) Ф. Мансұров. 5. О.Сүлейменовтiң “Адамға табын, Жер ендi” атты поэмасы қашан жазылды? а) 1975 ж.; ә) 1978 ж.; б) 1965 ж.; в) 1961 ж. 6. Желтоқсан оқиғасына қатысқаны үшiн қанша адам сотталды? а) 99; ә) 102; б) 95; в) 150. 7. 1986 ж. Желтоқсан оқиғасының болу себебi: а) Орталықтың өктемдiк әрекеттерi мен қайта құру жариялаған демократиялық ұстанымдар арасындағы қайшылықтар; ә) республика басшылығының өзгеруi; б) ел экономикасының төмендеуi; в) Қазақстанның сыртқы саясаттағы беделiнiң төмен деуi. 8. Н.Ә.Назарбаевтың “1986 ж. 1718 Желтоқсан оқиғаларына қатысқаны үшiн жауапқа тартылған азаматтарды ақтау жөнiнде” Жарлығы қашан шықты? а) 1990 ж.; ә) 1991 ж.; б) 1988 ж.; в) 1989 ж.
Қ.Рысқұлбековке қандай айып тағылды? а) “алаңға жастарды бастап апарды”; ә) “ұлтшыл”; б) “Жасақшы Савицкийдi өлтiрдi”; в) жауаптардың барлығы дұрыс. 10. 1980 жылдарға таман республика тұрғындарының қаншасы теледидар көре алатын болды? а) 80ө; ә) 62ө; б) 50ө; в) 75ө. 100 II нұсқа 1. Қайта құру мен қоғамды демократияландыру үрдiсiне қадам қашан жасалды? а) 1985 ж.; ә) 1986 ж.; б) 1987 ж.; в) 1988 ж. 2. 17 желтоқсан республикада қандай күн деп аталады? а) “Президенттi бүкiлхалықтық сайлау”; ә) “Демократиялық жаңару”; б) “Халықтар бiрлiгi, татулық”; в) “Ұлттық аза тұту”. 3. “Қан мен тер” трилогиясының авторы: а) Ғ.Мүсiрепов; ә) Ж.Молдағалиев; б) Ә.Нұрпейiсов; в) I.Есенберлин; 4. “Атаманның ақыры” фильмiнiң режиссерi: а) Ш.Айманов; ә) Т.Теменов; б) С.Қожықов; в) Ф.Мансұров. 5. ӘлФарабидiң туғанына 1100 жыл толуы қай жылы атап өтiлдi? а) 1968 ж.; ә) 1970 ж.; б) 1980 ж.; в) 1998 ж. 6. Желтоқсан оқиғасына қатысқаны үшiн қанша адам өлiм жазасына кесiлдi? а) 10; ә) 5; б) 2; в) 3. 7. Желтоқсаншыларды жазалау үшiн Орталық Комитет қандай жоспар құрды? а) “Бұрқасын — 86”; ә) “Дауыл — 86”; б) “Шөлдегi боран”; в) “Желтоқсан — 86”. 8. Желтоқсан оқиғасының тарихи маңызы: а) партиялық басшылық қатесiн түзеттi; 101 ә) қоғамдағы экономикалық дағдарыс жойылды; б) Колбин республика басшылығы қызметiнен алынды; в) қазақ халқының тәуелсiздiкке ұмтылуына жол ашты. 9. 1989 ж. КСРО Халық депутаттарының I съезiнде Желтоқсан оқиғаларына әдiл баға берудi талап етiп сөз сөйлеген: а) Ш.Мұртаза; ә) М.Шаханов; б) О.Сүлейменов; в) М.Мағауин. 10. Желтоқсан батыры Қ.Рысқұлбеков кесiлген ату жазасы үкiмi 20 жыл бас бостандығынан айыру жазасымен қашан ауыстырылды? а) 1988 ж.; ә) 1989 ж.; б) 1987 ж.; в) 1986 ж. 11. Желтоқсан оқиғасына қатысқан жастардың әрекетi партия басшыларының тарапынан қалай бағаланды? а) “Космополит”; ә) “Қазақ ұлтшылдығы”; б) “Қазақ патриоттары”; в) “Социализмге жат көрiнiс”. 12. 1978 жылы республикада қанша кiтапхана жұмыс жасады? а) 15 мыңнан астам; ә) 29 мың; б) 35 мыңға жуық; в) 19 мыңнан астам. VII. Қорытындылау. “Бiлемiн, бiлгiм келедi, бiлдiм” тапсырмасы бойынша кесте толтыру. VIII. Үй тапсырмасы. 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы тақырыбына тарихи эссе жазу.