Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуы
ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның аумағы болдым, құрамында әр түрлі әкімшілік орталықтарының Ресей империясының: Степной (Омбы, Орынбор), Түркістан, Астрахан генерал-губернаторств және каспий сырты облыстарының (аумағы қоныстандыру адаевцев берілді, 1872 жылы, содан кейін көтеріліс). Жетекші үрдісі әлеуметтік-экономикалық дамыту болып табылады неғұрлым қарқынды енуі, капиталистік қарым-қатынастар: патриархальные шегін қоғамның прикрывают мәні капиталистік пайдалану: «патриархалды — рулық қарым-қатынастар кезінде белгілі жағдайларда танытады необычайную қабілеті приспосабливаться отырып, өзінің антиподу жүреді нәрсе сияқты капиталдандыру босандыру қатынастар» (В. Г. Соколов). Әлеуметтік үрдістер Қазақстанда доросли дейін елеулі қарама-қайшылықтар.
Начало ену банктік капиталдың Қазақстан құру және оның территориясында кредит желісінің жатады соңына қарай XIX ғ. бұл уақытта тарала бастады жаңа нысандары несие. Дами және капиталистік несие. Бірінші дүниежүзілік соғыстың басталуына Қазақстан аумағында есептемегенде, қазынасы, жүзеге асырған ең алғашқы банк операцияларын, сондай-ақ, 345 кредит және кеме-жинақтау серіктестіктері жұмыс істеді 44 банк мекемесі.
Негізгі банк Қазақстан аумағында ХІХ ғасырдың аяғында ХХ ғасырдың басындағы болды.
Филиалдары Мемлекеттік банктің Қазақстандағы берілмей негізгі массасын кредиттерді жергілікті және ресейлік сауда буржуазияның. Бойынша кредиттер сомасына бірінші орында тұрды сауда астықпен және етпен, екінші орынды — нан, үшінші орынды — «аралас» тауарлар (мануфактура — балық | мал, мануфактуращ балық — нан және басқа да тауарларды комбинациялары).
Жылдары предвоенного өнеркәсіптік көтеру (1909-1913 жж.) қатар филиалдары Мемлекеттік және акционерлік — коммерциялық банктердің несие беру, сауда және өнеркәсіптік кәсіпорындар жүзеге асырды, жергілікті кредит мекемелері — қоғам өзара кредит және қалалық қоғамдық банктер. Таныстырған өзіңмен қалай еді орта буын кредиттік жүйесі, олар қызмет, көбінесе орта және ұсақ буржуазию.
Қалалық қоғамдық банктердің Қазақстанның ең ірі болды Петропавл, Семей және Вернинский.
Қарай ену капиталистік қатынастардың ауылға, ауылға үшін мұнда ұсақ тауар өндірушілер және ауылдық буржуазияның құрылған түрлі мекемелердің түрлері ұсақ несие, негізінен, нысан кредиттік кооперативтер, өйткені оларға банк несие малодоступен.
Бұл, ХХ ғасырдың басындағы елеулі дамыту аумағында Қазақстанның жинақ кассалары.
Білім несие-банк желісін Қазақстан аумағында бөлігі ретінде жалпыресейлік кредиттік жүйесін кеңейту және кредиттік операцияларды уничтожило ма, тек белгілі дәрежеде шектеген соң былое монополиялық. Капиталистік банктік несие жетті, тағы осындай деңгейдегі үшін вытеснить әр түрлі нысандары ростовщического кредит және елеулі түрде әсер шамасын ростовщического пайыз. Сонымен қатар, сауда — өнеркәсіптік буржуазия мен кулацко-зажиточная верхушка мекемелердің ұсақ кредит жиі пайдаланды алынған несие үшін ростовщических операциялар. Ерекшелігі, несиелік желі, оған барлық буындарының Қазақстанда теснейшее өзара іс-қимыл және тоғысуы капиталистік банктік несиенің әр түрлі архаическими нысандарға кредит ростовщического.
Даму процесі несие және несие мекемелерінің экономикадағы революцияға дейінгі Қазақстанның ішкі противоречив. Диалектика бұл қарама-қайшылық тұрды, бұл бір жағынан, смыкание банктік капиталдың сауда — ростовщическим вело консервациялау докапиталистических нысандарын, екінші жағынан, «амӛз» олардың разложению және тарату капиталистік нысандарын пайдалану.
Арқасында елеулі дамыту, егіншілік, өнеркәсіп, қалалар мен қоныс аударушылар қозғалысы, әлеуметтік құрылымы тіпті де күрделеніп кетті. Ретінде алдын ала білу, жаңа әлеуметтік қатынастардың пайда болып, сауда — ростовщическая буржуазия саны жұмыс істейтіндердің саны әр түрлі салаларында, тау-кен өнеркәсібі, көптеген адамдар жұмыспен қамтылды кәсіпшілігімен. Өмір салты сипатталады өтпелі сипаты, оның негізінде жатқан кешенді шаруашылық қызметі. Жоқ нақты қалыптасқан әлеуметтік старт. Маңызды қоғамдық оқиға XX ғасырдың болды Манифест 17 қазандағы 1905г. Көптеген митингтерге қазақтардың мәселелер көтеріліп, ұлттық сипаттағы: тоқтату қоныс аудару шаруалар, беру, жерді меншікке қазақтардың ашу, мектеп, діни сенім бостандығы (әсіресе діни және жер тақырыптар). Орыс переселенческая деревня қалды безучастной — волнениям, охватившим әр түрлі аймақтар.
2016 жылы аздаған өсу қарқыны, әлемдік экономика,
сипатталатын әлсіз динамикасы сұраныс пен инвестициялық шығындар
төмен қарқынмен инфляция мен жоғары жұмыссыздық деңгейіне,
ондағы теріс әсер көпшілігі әлемдегі экономикасы.
2016 оқу жылына қауіпті сын-қатерлер және Қазақстанның экономикасы үшін.
Бірінші кезекте, бұл сыртқы факторлардың әсері: жоғары
әлемдік бағалардың тұрақсыздығы мұнай жеткізумен рекордтық төмен
мәндерін 27,7 АҚШ доллары қаңтар 2016 жылғы әлемдік бағалардың құлдырауы
металдар және сұраныстың төмендеуі экспорттық өнімге, негізінен,
тараптар Ресей мен Қытай. 2016 жылы мұнайдың әлемдік бағасы Brent маркалы
жылына орта есеппен 44,1 бір баррель үшін АҚШ доллары.
Екінші жағынан, ішкі сын-қатерлерге: көлемінің төмендеуі
өнеркәсіптік өндіріс, айырбас бағамын түзету
ұлттық валюта-2015 жылдың тамызында болуына әкеп соқтырған өсуі ішкі бағалардың.
Қарқыны экономиканың өсу 2016 жылы тұрақсыз. Кейін
құлау экономикалық өсу қарқынының алғашқы бес айдың ішінде
2016 жылғы маусымда экономиканың оң өсімі байқалды. Қорытындысы бойынша
2016 жылы ішкі жалпы өнімнің (бұдан әрі – ЖІӨ) 1,1% — ды құрады,
бұл көрсетеді бірте-бірте бейімдеу, экономиканың жаңа
макроэкономикалық шарттары.
Опережающую динамикасын көрсетті секторы құрылыс – 7,4 %,
ауыл шаруашылығы – 5,4 %, көлік саласы – 3,5 %.
Қарамастан жақсарту жағдай соңғы айларда 2016 жылғы
өнеркәсіп өндірісінің көлемі 0,4% — ға төмендеді азайту есебінен
өндірістің кен өндіру өнеркәсібінде-2,2 % — ға өсті.
Өңдеу өнеркәсібі 1,8% — ға өсті.
Тауар өндіру үлесі экономикадағы құрады – 36,6 % үлесі
қызмет көрсету өндірісі – 57,8 %.
Бірі негізгі факторлары экономиканың өсуі болды арттыру
инвестициялық белсенділік. Негізгі капиталға салынған инвестициялардың көлемі артты
5,1% — ға дейін 7,7 трлн. теңге. Бұл ретте неғұрлым айтарлықтай өсуі
инвестициялардың ауыл шаруашылығында байқалады – 46,7 %,
тау – кен өнеркәсібінде-14,8 % және сауда – 10,3% — ға өсті.
2016 жылы елдің экономикалық дамуына оң
әсер етті қабылданған шаралар Мемлекеттік бағдарламасы аясында
инфрақұрылымды дамытудың «Нұрлы жол» 2015 – 2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі –
Мемлекеттік бағдарлама «Нұрлы жол» дағдарысқа Қарсы іс-қимыл жоспарының
Қазақстан Республикасы үкіметінің (бұдан әрі – Үкімет) және
Қазақстан Республикасы ұлттық Банкінің (бұдан әрі – Ұлттық Банк)
қамтамасыз ету экономикалық және әлеуметтік тұрақтылықты
2016 – 2018 жылдарға арналған.
Төрт
Маңызды жетістік қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету
елдің бюджет тапшылығының мөлшері. Оның көлемі 2016 жылы құрады
1,6 % ЖІӨ-нің, бұл 171,0 млрд. теңгеге қарағанда 2015 жылмен құттықтады.
Мемлекеттік қарыз емес, асып 26,0 %, кепілді
трансферт Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан (бұдан әрі –
Ұлттық қор) құрады 2110,0 млрд. теңгені құрады, бұл 369,7 млрд. теңге
аз жоспарланған мөлшерін.
Жалпы жақсарту макроэкономикалық көрсеткіштердің 2016 жылы, ал
сондай-ақ, кіріспе прогрессивті мөлшерлемесін экспорттық кедендік баж салығы
мұнай әсер етті артығымен орындалуы республикалық бюджет кірістері, олардың
көлемі 7662,2 млрд. теңгені құрады, бұл 24,9% — ға артық 2015 жылғы. »
кірістер құрылымындағы салық түсімдерінің үлесі 2,0% — ға өсті бойынша
салыстырғанда 2015 жылмен құрады 56,0 %.
Шығыстар кестелеріндегі 1338,0 млрд. теңгеге қарағанда 2015 жылы.
Шығыс бөлігінің орындалуы республикалық бюджеттің 98,2% құрады.
Жақсаруы байқалады динамикасы сыртқы сауда.
Сыртқы сауда айналымы 2016 жылы 62,0 млрд. АҚШ доллары
қарсы 30,4 млрд. доллар АҚШ-тың 1-жартыжылдығында 2016 жылғы. Оң
сальдосы сыртқы сауда балансын құрады 11,6 млрд. АҚШ доллары.
2016 жылы байқалды тұрақсыз серпіні кредит беру
экономика, алайда бір жылда екінші деңгейдегі банктердің кредиттері саласында
экономика 0,3 % құрады 12708,3 млрд. теңге есебінен
өсу заңды тұлғаларға берілген кредиттер 1,9% — ға дейін 8668,5 млрд. теңге.
Депозиттер өсті 13,7% — ға жетті 18163,8 млрд. теңге, оның ішінде
оның ішінде жеке тұлғалардың – 15,4% — ға дейін 7837,1 млрд. теңге. Депозиттердің үлесі
ұлттық валютадағы өсті 31,0 % — дан 45,4 % — ға өсті.
Елдің халықаралық резервтері 1 қаңтарынан 2017 жылдың құрады
90,7 млрд. долл. АҚШ және бір жылға қысқарды 0,6% — ға, оның ішінде активтер
Ұлттық қордың шетел валютасындағы басынан бастап, 2016 жылы-ға төмендеді
3,4 % — дан 61,2 млрд. долл. АҚШ. Алтын-валюта активтерін Ұлттық
Банктің құрап, 29,5 млрд. долл. АҚШ және 6,0% — ға өсіп.
Инфляция жыл қорытындысы бойынша 8,5% — ды құрады, яғни 5,1 п. п. төмен қорытындылары
2015 жылғы. Инфляцияға негізгі үлесті қосты, – 3,6 п. п. енгізді қымбаттауы
азық-түлік тауарлары 9,7 % — ға өсті. Бағалар азық-түлік емес тауарлар
өсіп, 9,5 % — ы (үлесі – 3,0 п. т.), ақылы қызметтер – 6,1 % (үлесі –
1,9 п. п.). Жұмыссыздық деңгейі 5,0% — ды құрады.
Орташа айлық номиналды жалақысы 142,4 мың
теңге 13,6% артты, нақты көріністе, нақты –
0,9% төмендеді.
Ағымдағы жылы жақсартуды ескере отырып, сыртқы жағдайлар байқалады
жақсарту, экономикалық белсенділік көрсеткіштерінің нақты секторы
экономика. Алдын ала деректер бойынша, экономикалық өсім 6 ай
2017 жылғы 4,2% — ды құрады, ал өткен жылдың осындай кезеңі үшін
өсуі байқалды 0,1% — ға өсті.
Оң өсім көрсетті өнеркәсібі
Бес
(өсуі 7,8 %), құрылыс (5,9 %), көлік және қоймалау
(3,9 %), ауыл шаруашылығы (3,1 %) және сауда (2,4 %).
2017 жылдан бастап өнеркәсіптік өндіріс көрсетеді
оң динамикасын есебінен өсудің жоғары қарқыны
тау-кен өндіру өнеркәсібі 9,4% — ға және өңдеу
өнеркәсіп – 6,5 %.
Жалғасуда тұрақты өсуі, негізгі капиталға инвестициялар,
ол 3,7% — ын құрады, соның арқасында инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру,
сондай-ақ сұраныстың жоғары құрылыс жұмыстары.
Сыртқы сұраныстың қалпына келтіруі және тұрақтандыру-теңге бағамының
негізгі валюталарға қатысты ықпал көрсеткіштерін жақсарту үшін сыртқы
сауда. Мәселен, қаңтар-мамыр 2017 жылы елдің сыртқы сауда айналымы өсті
29,2 % — дан 29,9 млрд. долл. АҚШ долларын, оның ішінде экспорт 37,6% — ға дейін
19,0 млрд. долл. АҚШ доллары) және импорт – 16,7% — ға (10,9 млрд. долл. АҚШ).
2017 жылы бағалау бойынша ұлттық экономика Министрлігі
Қазақстан республикасы экономика өсімі деңгейінде болжануда 3,0-4,0 %.
Ескере отырып, бірте-бірте улучшающейся ішкі және сыртқы жағдай
өсудің негізгі қозғаушы күшіне айналады дәстүрлі жүйе құраушы
саланың жобаларын іске қосу есебінен Мемлекеттік бағдарламасы, индустриялық-
инновациялық дамытудың 2015 – 2019 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі – ИИДМБ),
іске асыруды жалғастыру «Нұрлы жол» Бағдарламасының және дамыту
перспективалы салалардың базасында сандық технологиялар шеңберінде жаңа
Мемлекеттік бағдарламасы «Цифрлық Қазақстан». Сақталады
тұрақты даму динамикасы ауыл шаруашылығы іске асыру жолымен жаңа
Дамытудың мемлекеттік бағдарламасын, агроөнеркәсіп кешенінің
2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі – даму Бағдарламасы АӨК), сондай-ақ қамтамасыз етілген
жаппай тұрғын үй құрылысы Бағдарламасы шеңберінде тұрғын үй
құрылыс «Нұрлы жер» (бұдан әрі – Бағдарлама «Нұрлы жер»).