Индивидуумдар топтарына арналған тәртіп аксиомасы
Индивидуумдардың бірінші екі тобы мен үшінші топ арасындағы игіліктермен алмасудың баламалы саны міндетті түрде бірдей болуға тиіс емес. Бұл аксиома әлемдік қауымдастықтың дамуын сипаттайды-қауымдастықтың дамуымен игіліктердің атаулары кеңеюде. Кванттық теңдеулер түрінде индивидуумдардың екі тобының өзара әрекеттесуін жазамыз: мұнда П (1), П (2) € N — көптеген N индивидуумдар тобы; П (1) – I1 индивидуумдар тобы, N (2) индивидуумдар тобы өндіретін s (П (2), П (1) эквивалентті бағамен W (П (2), П (1) атауымен игіліктер алатын индивидуумдар тобы.
Жеке адам П (2) және П (3) топтары арасында теңдеу түрінде олар жасаған игіліктермен алмасу қосамыз Теңдеуді (2.15) кері ретпен жазамыз, п (3) және П (1) индивидуумдар топтары мен п (3) және П (2) индивидуумдар топтары арасындағы ара қатынасты тиісті эквивалентті мөлшерде
Бұл аксиома қоғамдық Әлемдегі экономикалық әрекет объектілері санының өсу шарттарын айқындайды. Ерте өндірістің осы сатысында қоғамдық әлемде көптеген өндірушілер мен тұтынушыларды біріктіретін экономикалық өзара іс-қимыл объектілері (ЭӘБ) пайда бола бастайды. Іске асыру игіліктерін өндірудің, іске асыру игіліктерін өндіруді кеңейтудің бірыңғай мақсаты біріктірілген экономикалық қоғамдастықтар пайда бола бастады. Ерте өндірістің бұл сатысы «қарақшылардан», басқыншылардан қорғауды талап етеді. Қорғаушылардың, игілік өндірушілердің функцияларымен экономикалық өзара іс-қимыл объектілері пайда болады. Олар ештеңе өндірмейді, ал өндірушілерді қорғау және өндірушілердің есебінен өмір сүреді. Қорғаушылар өздерінің қорғауына және бақылауына алу мақсатында барынша көп өндірушілерді білдіреді. Бұл кезең-бұл қоғамдық әлемде мемлекеттіліктің ерте құрылуы. Қазіргі қоғам – бұл әр түрлі мемлекеттерді құрайтын заманауи экономикалық жүйелер.
Белгілі бір игіліктерді өндіру бойынша индивидуумдар тобын экономикалық өзара іс-қимыл объектісі деп атайтын боламыз (ЭӘБ), бұл тек қана өзін, өзінің жақындарын ішкі пайдалану үшін игіліктер өндірісін ғана емес, сонымен қатар басқа да ЭӘБ-мен басқа игіліктерге алмасу үшін өндірісті де білдіреді.
Басқа экономикалық өзара іс-қимыл объектісіндегі индивидуумдар аз болатын экономикалық өзара іс-қимыл объектісін бөлімше деп атаймыз. Бөлімше ЭӘБ ішіндегі басқа бөлімшелерге жұмыс, қызмет көрсету үшін ЭӘБ ішіндегі индивидуумдардың кіші тобын санаймыз.
Бұл аксиома түрдің құрылымдық теңдеуімен
Бөлімше атауы п2 көрсетеді, жұмыс, қызмет, бөлімше п1 атауы Name* (п2), саны-W* (п2, п1) құны бойынша* S (п2, п1) бірлігі үшін Д (t). Мұнда B1, B2 – бөлімшелерде қолданылатын еңбек құралдары.
Теңдеуді (2.18) экономикалық әрекеттің ішкі кванты деп атаймыз.
Іске асыру игіліктерін өндіруде біріктірілген екі индивидуум қазірдің өзінде екі бөлімшеден тұрады, өйткені олардың іске асыру игіліктерін өндірудегі функциялары бір-бірін толықтырады және әр түрлі. Әлеуметтік жүйелерді дамытудың осы кезеңінде ЭӘБ-да негізгі игіліктерді өндіру кезінде әртүрлі қызметтерді, жұмыстарды орындау үшін индивидуумдар, индивидуумдар (бөлімшелер) топтарының мамандануы пайда болады.
1 анықтамасы. Барлық бөлімшелер кез келген ЭӘБ-да бір-бірімен байланысты.
2 анықтамасы. Басқа ЭӘБ-мен экономикалық әрекеттің сыртқы кванттарымен көрсетілген ОӘБ-ның өндірілген игіліктерін іске асыру құны бөлімше құраушы шығындарының сомасынан кем болмауы тиіс.
3 анықтамасы. Экономикалық өзара іс-қимылдың сыртқы кванттары бойынша материалдар мен жабдықтарды сатып алу сомасы экономикалық өзара іс-қимылдың ішкі кванттарымен және қоймада көрсетілген бөлімшелерде жұмсалған материалдар мен жабдықтардың сомасына тең.