Ежелгі Қытайдағы басқару өнері

Кез-келген ғылым негізделген тарихи тәжірибесі. Зерделеу сабақтар тарих болдырмауға мүмкіндік береді қайшылықтар мен қателерді кездесетін дамуының ерте кезеңдерінде ғылым.

Басқару ғылымы бұл тұрғыдан аз ерекшеленеді басқа да ғылымдар. Кез-келген ғылым секілді, ол қызығады, өткен, осы және болашақ. Өткенді талдау мүмкіндік береді жақсы түсініп, осы үшін болашақ дамуын болжау. Тарихын білу, өткен қажет келесі негізгі себептерге байланысты:

— әрқашан қызықты және керек;

— мүмкіндік береді олқылықтардың орнын толтыру кемшілік өз ойларын және көлемі өз білімін;

— мүмкіндік береді талдау негізгі кезеңдерін эволюциялық даму ғылым және жүйелеу;

— мүмкіндік береді шығарып, тиісті сабақтар өткен үшін қателерді қайталамауға болашақта.

Білу және түсіну өткен жақсы түсінуге ықпал етеді қазіргі заманғы ғылымның жай-күйін, сондай-ақ пайда және қалыптастыру, жаңа идеялар. Ғылымның дамуы басқару айғақтайды нежизненные тұжырымдамасын қаза болған, ал қалған ең бағалы, практикамен тексерілген және уақыт.

Көрсеткендей, алдыңғы даму тәжірибесі әлемнің көптеген елдерінің, жүгіну, тарих, жиі дастархан қиын, тағдырлы кезеңдерде қоғам өмірінің кезеңдерінде шығу жолдарын іздестіру қалыптасқан дағдарыстық жағдайды.

2.Қазақстандағы басқарушылық идеялар

Тұжырымдамалық қамтамасыз ету басқармасының Ежелгі Қытайда жиынтығын білдіреді түсініктердің, көзқарастар мен оқу-жаттығуларды қытай ойшылдарының сол алыс бізден дәуір. Древнекитайская басқарушылық ой ерте бөлініп шықты келген діни-мифологической әдебиет және сконцентрировалась зерделеу мен проблемаларды өзара қарым-қатынас жеке және қоғам. Қазірдің өзінде ерте оқу-жаттығуларда көрсетілген кітабында «Шуцзин», көне үзінділер оның бастау алады XIV—XI ғғ. дейін. ғ. к. э жүргізіледі өзекті идеясы туралы «тянь-мин» — құқығында Аспанды бақылайтын барлық Поднебесную, кері қайтарып алу мандат властелина және беруді, оның лайықты

Әкесі древнекитайской басқарушылық ойдың деп санайды Чжоу Гуна (XI—X ғ. б. э. дейін) әзірлеген формула ауысым әулеті. Сәйкес оның оқу-жаттығу Аспан береді мандат властелина кімде кім бұл өз атынан ең көп саны «дэ» (шындық, әділдік). Билеушісі қазірдің өзінде өзі деп билік преемникам, әрі міндетті емес мұрагерлеріне болғанша оларда исчерпается «дэ». Белгілері жоғалған «дэ» болып табылады аморальность билеушісі, оның пренебрежительное отношение к подданным, бұзуы, әділдік пен. Сол кезде Аспан жаңадан бастайды әсер етуі Поднебесную таңдайды властителя-білуде, орындалған дэ, және құрылатын жаңа әмір цикл.

Тоғысында VIII—VII ғғ. б. э. дейінгі Гуань Чжун теориясын жасады, екі ықтимал жолдары мемлекеттік басқару: «ба-» дао — басқарма негізделген күшінде, және ван «-» дао — басқарма негізделген адалдық. Оның үстіне мемлекет қарастырылды ұқсас үлкен отбасы, адамдар болуы тиіс қарым-қатынас бір-бірімен «принципі бойынша аға—кіші».

3. Өнер басқару тұжырымдамалары древнекитайских ойшылдарының

Жұлдызды сәтіне басқарушылық ой Ежелгі Қытай жетті екінші жартысында бірінші мыңжылдықта б. э. дейінгі уақытта қалыптасты негізгі басқарушылық оқу-жаттығу, жоғалтқан күні бүгінге дейін өзінің маңызын. Олардың арасында: конфуцийшілдік, моизм, легизм, даосизм. Әсіресе мәні зор, саяси мұра Конфуций (551-479 жж. б. э. дейін).

3.1 Даосизм

Маңызды бағыт ерте қытай басқарушылық ой болып табылады даосизм. Оның негізін салушы — Лао Цзы.

Айырмашылығы дәстүрлі теологиялық түсіндіру «дао» көрінісі ретінде «аспан еркі» Лао Цзы сипаттайды, бұл ұғым ретінде тәуелсіз көктегі владыки табиғи барысын заттар, табиғи заңдылық.»»Дао анықтайды заңдар аспан, табиғат және қоғам. Ол бейнелейді жоғары ізгілік және табиғи әділдік. Қатысты «дао» барлық тең.

Елеулі рөлі даосизме бөлінеді қағидаты шығарудан тежелу белсенді іс-қимыл. Араласпауы ретінде бұл жаттығу, ең алдымен, ретінде соттау антинародной белсенділігін властителей мен байларының, шақыру қалыс қысымшылық және оны қалдырып тыныштықта. «Егер сарайы роскошен, онда өріс жабылған арамшөптермен және хлебохранилища мүлдем пусты. Барлық бұл деп аталады қарақшылықпен және бахвальством. Ол бұзу болып табылады «дао». Халық голодает және босануға, билік өздеріне тым көп салықтар». Барлық неестественное (жасанды, надуманные белгілеу саласындағы басқару, заңнама және т. д) сәйкес даосизму — бұл ауытқу «дао» және жалған жолы. Бұл белгілі мағынада «дао» тезірек білдіреді бас тарту өркениеттің және қайтару табиғатқа қарағанда, одан әрі жетілдіру, мемлекеттің және қоғамның заңдары.

Қатты сынға Лао Цзы ұшыратады әр түрлі зорлық-зомбылық, соғыс, әскер қатарына шақырылды. «Барып әскерлері, — аңғармайды ол, — онда өсіп терновник және колючки. Кейін үлкен соғыс басталады ашыққан. Жеңісті атап өту керек похоронной процессией». Алайда восхваляемое даосизмом «недеяние» сонымен қатар, білдірді, сондай-ақ бір міндеттерді уағыз енжар, бас тарту белсенді күрес халық бұқарасының қарсы өз угнетателей және притеснителей. Даосистской сынға мәдениет және өркениет жетістіктерін тән консервативті-утопические белгілері. Лао Цзы шақырады патриархалдық отбасыдан қарапайымдылығы өткен заманнан, өмірге кішкентай, жалпыланған қоныстарда с малочисленным халық бас тартуға жазу, еңбек құралдары және барлық жаңа. Бұл аспектілер даосизм айтарлықтай притупляли өткірлігін оның сыни жебелердің мекен-жайы нақты бұрыннан бар әлеуметтік-саяси тәртіптерді.

Негізгі ережелер даосизм қатысты басқару мыналарды қамтиды:

-даосизм бар «философия недеяния», оған сәйкес дәл әрекетсіздік емес, белсенділігі, әкеледі адамдарға бақыт пен тыныштық;

-әк болмыс дамиды, өзгереді білдіреді. Әк болмыс бар, нәтижесі өзін-өзі дамыту;

-сол уақытта даосизм — бұл болмауы кез келген әрекет ретінде жазаланады, ал жоқтығы-әрекеттер, ол ескертуге принципі өзін-өзі дамыту.

Лао Цзы бірінші белгілеп берді принципі мемлекеттің араласпау басқармасы экономикалық және әлеуметтік үдерістерді, т. е. мәні бойынша ол бірінші либералом:

1. үздік жетекшісі сол, онда адамдар ғана біледі, ол бар; дана басшы жасамайды, ештеңе осындай, бұл тежейді принципі өзін-өзі дамыту, және сол уақытта қоғам гүлденіп, пребывая үйлесімділік пен тыныштық.

2. Идея ситуативности басқару: а)әдістері мен стилі басқару таңдалады управленцем жағдай бойынша, соған сәйкес; б) жоқ бастапқыда жаман немесе бастапқыда жақсы әдістері немесе басқару стильдерін — бар тиісті жағдай немесе сәйкес келмейтін (адекватты емес); в) даналық басқару, басқару өнері болып табылады қабілетін дұрыс таңдау әдісі басқару стиліне сәйкес келетін нақты жағдай (дағдарыс жағдайында басқаруға болмайды секілді әдістермен және қалыпты даму кезінде).

3.Елді басқару кезінде көмек білім әкеледі оған бақытсыз, ал оларды қолдану әкеледі елге бақытымызға орай: а) қиын, басқаруға, адамдар, олардың көп білімді; б) керек емес просвещать халық, ал оглуплять; в) жүрек простолюдинов (басқарылатын) керек жоқ, ал олардың желудки және әмиян — толық. Сонда қоғамда настанет тыныштық және бақыт.

4.Басқаруға оңай шағын және сәл қарағанда, үлкен және көптеген:а) Лао Цзы бірінші рет қойған мәселені оңтайлы мөлшерін объектісін басқару; б) ауқымы объектісін басқару сәйкес келуі тиіс ауқымы субъектінің басқару. Болмайды аз адамдар тобына властвовать үстінен тым үлкен аумақ емес, басқара алады.

5.Жоқ басшы үшін үлкен оқиға, ол білмеу шекарасы обственной құштарлық жоқ үлкен қауіп қарағанда, сатып алу байлық: а) жетекшісі білуі керек өзі өзіңіз шектеу; б) басшы тиіс алмастыруға қол жеткізу мақсаттары қоғамның (ұйымның) мақсаттары жеке байыту. Егер ол, яғни, күйреу, қоғамның, сайып келгенде, және ең басшысы.

6.Басшысы тиіс бастауға жеңу қиын с жеңу жеңіл (философия шағын істер бойынша): а) жүзеге асыру»ұлы шағыннан басталады»: бұрын алдына жүйелі мақсат, үйреніңіз айтылған мақсаттарға жергілікті; б) керек емес гнушаться шағын қорықпаңыз, бастау, шағын; в) үлкен және трудному барып, оқи еңсеруге болмашы қиындықтарды шеше отырып, қарапайым міндеттері.

7.Басшысы тиіс самонадеянным. Өзіне өте сенімді, бірақ ешқашан самонадеянным.

Дана басшы қарап кез-келген істі қалай қиын, сондықтан нәтижесінде, ол оңай, өйткені ол жұмылдырады өз ресурстары.

3.2 Конфуцийшілдік

Келесі автор туралы айтылады, бұл — Конфуций (551-479 жж. б. э. дейін). Ол негізін қалады, өз — конфуцийшілдік. Ол қайтыс болғаннан кейін, оның ілім болды ресми саяси доктринаға Қытай, ал оның есімі сакрализовано. Көзқарастары Конфуций және бүгінгі күнге дейін болып табылады ерекшелігі, жалпы және саяси мәдениет Қытай (1949 ж. — ресми идеология), құрамдас бөлігі мәдени матрица Дальневосточной, конфуцианской өркениет. Бұл жалғыз өркениет Жер бетінде атымен аталған нақты адам.

Негізі әлеуметтік-саяси және этикалық ілімнің Конфуций, жоғарыдағылардың жинағында «Лунь юй» («Әңгімелер мен пікірлер») жасалған оқушыларымен Конфуций қайтыс болғаннан кейін, принципі болып табылады игілік — «дэ». Бұл принцип қолданылады барлық адамдардың қатысы бар басқару. Бойынша Конфуцию, басқарушы верхи тиіс жасалынған («цзюнь-цзы» — асыл) және бағынатын қатаң нормалар рәсімді «ли» — чувству борыш пен әділдік, білімге деген құштарлығының, адалдық, құрмет аға, гуманному қатысты бағынышты. Керемет шенеунік әрқашан керек мұраттары әділдік пен дайын лайықты қарсы өзінің отставкаға кетті. «Билеуші көмегімен игілік подобен полярлық жұлдыз, дүние өз орнына айналасында созвездий».

Мойындай отырып сыйы және табиғи басындағы билік, Конфуций өзінің басты қызығушылық көрдім қалай реттейміз адамдардың өмірін қамтамасыз ету, дана және әділ тәртібін мемлекетте.

Сүйене отырып, дәстүрлі көзқарас, Конфуций дамытты патриархалды-патерналистскую тұжырымдамасы мемлекет. Ол уподоблял мемлекет гигантской отбасы: патша («ұлы аспан») — әкесі, ағалары — шенеуніктер, кіші қызметкерлер. Мақсаты мемлекет пен патшалық билік — жалпы игілігі үшін отбасы.

Изображаемая Конфуцием әлеуметтік-саяси құрылымы принципінде құрылады теңсіздік қоғамда: «простолюдины», «төмен», «кіші» бағынуға тиіс «үздік», «аға». Осылайша обосновывалась аристократическая тұжырымдамасы басқарма шығыс қазақстан үлгідегі. Сонымен қатар, адамгершілікпен Конфуций деп атап өтті үлкен мәні нақты ұйымдастыру және қызметін қалыпқа келтіру үшін әр сақтаса өз міндеттері мен дәрігерлерге бөлінген оған орны, лауазымы, лауазымда.

Конфуций жариялаған «ли» негізі әлеуметтік тәртіпті маңызды шарты үйлесімге қол жеткізу, қоғамда. Оны ұсыну ережесі «ли» являли негізгі ұйымдастырушы, дисциплинирующий және сол уақытта таратушы адамдарды рангам фактор. Қалай замечал Конфуций, «»ли» почтительность айналады утомительность, сақтық — қорқақтық, батылдық — смуту, прямота — бетіндегі қаттылық».

Конфуций қалпына келтіруге тырысты барлық кешені «ли» — ғасырлар бойы қалыптасқан әдет-ғұрпы, определявших әрбір қадам қытайлықтарға. Мысалы, сол олардың атқарылуы тиіс көрсетіп, жоғары және орта шенеуніктер. Тән, бұл ұлы ойшыл жеткілікті күмәнмен қарадым талпыныстары басқару құру арқылы жаңа қатыгез заңдар. Осындай жолмен, қалай санаған ол, тек қорқыныш тудыруы, бірақ қол жеткізуге адамгершілік жаңарту.

Деңгейінде, отбасы, туыстық қарым-қатынастардың іргелі оң маңызы болды принципі «сяо» — сыновней почтительности. Ең бастысы — «адал қызмет етуге, ата-аналарға, олардың өмір сүру қағидалары бойынша «ли», захоронить олардың қайтыс болғаннан кейін ережелер бойынша «ли» және әкелуге, оларға құрбандары ережелері бойынша «ли». «Конфуций сяо көрген маңызды басқару элементі. Онда Конфуций сұрады: «Неге сіз қабылдауға қатысу әкімшілігінің?» Жауап қайтарылды: «Проявляй сяо и ди (бауырластық сезімдер) — бұл басқару». Сәйкес Конфуцию, отбасы болып, қоғам мен мемлекет бір бөлшегі. Налаживая отбасындағы қарым-қатынастар орнатуға болады және дұрыс қарым-қатынас мемлекетте.

Конфуцию принадлежит тұжырымдамасы «цзюнь-цзы» — «асыл күйеуі». «Салауатты күйеуіне» тән болуы тиіс осындай қасиеттер, әділдік, қарапайымдылық, мәселенің мәнін бейнелейді, ұсынды, почтительность, адалдық, сақтық, білу тежеуге өз тілектерін қабылдамауын, жала жабудан және т. б. «Асыл күйеуі», айырылған, жэнь емес болып табылады цзюнь-цзы. Болу үшін «мейірімді күйеуі», қажет бірге жэнь болуға тиіс және осындай сапасына қалай «вэнь». — Вэнь жатады, яғни адам алынады. Маңызды білу біріктіруге өзіне табиғи сапасын және благоприобретенные білу, бұл-қолжетімді үшін ғана мінсіз.

Конфуций отличал «асыл күйеуі», «кішкентай адам». Ол атап: «Асыл тұрады келіскен, бірақ бір-бірінен ерекшеленеді, ұсақ адамдар бірдей, бірақ ладят бір-бірімен». «Асыл күйеуі ұмтылады человеколюбию және әділдік, кішкентай адам ұмтылады байып, жетіле түсуіне бағыттар мен пайдалылығы».

Осылайша, идея Ережесін связывалась тұжырымдамасына «цзюнь-цзы» және бағдарланды оның тасығыштың. Мемлекет басында болуы тиіс дәл осы «асыл күйеуі». Атап өткендей, Конфуций, «егер билеушісі ұнатады «ли», онда бірде-бір ел посмеет мүмкін непочтительным; егер билеушісі ұнатады әділдік болса, бірде-бір халық жоқ посмеет емес тұтынған оған; егер билеушісі ұнатады адалдық, онда бірде-бір ел посмеет өз сезімдерін жасыруға».

Менің Конфуций жоқ егжей-тегжейлі схемасы басқаруды ұйымдастыру, алайда ұсынылды және бірқатар жаңа идеялар, заложивших негізін бүкіл кейіннен қытай мемлекеттілік.

Дәл Конфуций құрып, образ қытай бюрократа. Бұл туралы өзіндік жұмыстарды орындады басқарушылар Конфуций жүгінеді моделін цзюнь-цзы. Мысалы, ол кері қайтарылады туралы Цзы Чане: соңғы «ие төрт дао асыл күйеуі: өз поступках ол танытады сезімі, өзін-өзі құрметтеу; бола тұра мемлекеттік қызметте тұрған, ол танытады жауапкершілік сезімі (цзин); тәрбиелей отырып халқын, ол танытады сезімі, мейірімділік; пайдалана отырып, халық, ол танытады әділеттілік сезімі». Айта кетейік, Цзы Чань болды современником Конфуций иемденеді 22 жыл бойы пост қолданысқа сановника шағын Чжэн патшалығында.

Конфуций назар аударды болдырмау қажеттілігін арасындағы келіспеушіліктерді басқарушы және басқарылатын. Бірінші болуға ұмтылатын халық доверял. Конфуций бірнеше рет әңгімелесу барысында оқушылармен атап айтқанда, бұл аспект. Ретінде санаған ол, жақсы басқарылатын мемлекет болуы тиіс жеткілікті мөлшерде азық-түлік, жеткілікті қару-жарақ және, ең бастысы, әкімшілік болуы сеніміне ие болды. Конфуций деп атап, бұл жағдайда аса қажеттіліктерге мүмкін бас тарту, қару-жарақ пен азық-түлік, бірақ болмайды утрата доверия халқының, өйткені, егер халық тоқтатады сену, мемлекетке тырысуы. Бюрократия, қалай түсіндік Конфуций, жауапты міндеті ғана емес, қамқорлық Ережелерін сақтау, бірақ және өз мысалында растау бейімділігі.

Қатысты сипаттағы арасындағы қарым-қатынастарды билеушісі мен шенеуніктер, Конфуций замечал, император өтініш жасайды осы нұсқаудың шенеуніктердің соңғы сол қызметінде ханы негізге алады сезімге берілгендік.

— Санасы Конфуций бюджеттің қаржысын дәстүрлі діни сенімдері » құдайшыл күші Аспан. Аспан ол жоғары бағыттаушы күші, оның тағдыры байланысты барлық тұрғындары аспан асты елінің өмірі мен бүкіл мемлекет. Бірақ меңгеру ерік Аспан әркімге берілмейді. Конфуций наделял рөлімен жер интерпретаторов ерік Аспан ғана цзюнь-цзы жетік меңгерген принциптері «ли». Дәл осы кезде благосклонности Аспан билеушісі айналады «мейірімді күйеуі». Қайғы настигает қатар билеушісі, кімнен отвернулось Аспан.

«515 г. до н. э.» атты Конфуцзы Цзин-гуном билеушісі патшалық Ци. Бұл патшалығында жағдай кезінде аулада қалыптасты, осылайша сановник Янь Ин бақылауды жүзеге асырды ережеге сәйкес жүзеге асырады астанасы. Цзин-гун, оның қанағаттандырды шамадан тыс әсері сановника, сұрады Конфуций бөлісу маңыздылығы және мәні туралы шынайы басқарма.? Конфуций ілімінде: ханы болуы тиіс шынайы билеушісі, сановнику болуы тиіс шынайы сановником, әкесі тиіс шынайы әкесі, ұлы — шынайы ұлы. Осылайша, Конфуций берді, деп түсіну патшалығында Ци қол жеткізілген жоқ шынайы басқармасы, өйткені билік емес шоғырланған қолында билеушісі, ал сановники асып өз өкілеттіктерін, бұл ғана емес, әсер етуі адамгершілік принциптері қарым-қатынас әкелер мен балалар.

Көптеген нақыл Конфуций кеңінен таралған. Процитируем кейбір:

«Егер наставлять бұйрықтарымен және насаждать тәртібі наказаниями болса, адамдар тырысып, айналып өтуге тыйым салулар мен потеряют ұят сезімі. Егер наставлять добродетелью және қолдау тәртібі арқылы рәсімді, адамдар білуге деген не стыд, мен өзіңді пристойно».

«Уайымдама, деп занимаешь жоғары пост. Беспокойся, жақсы ма служишь сол жерде находишься. Уайымдама, сені білмейді. Беспокойся, лайықты ма, сен үшін, сені білген».

«Құпия доброго басқарма: билеушісі болады билеушісі, подданный — подданным, әкесі — әкесі, ұлы — ұлы».

«Асыл күйеуі берет өзінің негізі борыш сезімі, іске асыруда, оның өмірі арқылы рәсімді өнегелі әлемге өзінің қарапайымдылық, ал әкеледі аяқтау правдивостью өзінің,»деген сөздерден.

«Верхи құрметтейді ритуал, ешқайсысы простолюдинов емес посмеет мүмкін непочтительным; қашан верхи құрметтейді борыш, бірде-кім простолюдинов емес посмеет мүмкін непокорным; қашан верхи жақсы көреді, сенім, ешқайсысы простолюдинов емес посмеет мүмкін нечестным».

«Байлық біркелкі таралады, онда болады; кедейлік кезде елімізде гармония, онда халық емес малочисленен; қашан бейбітшілік арасындағы қарым-верхами және низами, қауіптілік құлату билеушісі».

«В кругу семьи таным ата-аналар. Отбасынан тыс таным аға. Бол адал және милостив адамдармен возлюби жақсылық. Егер сақтай отырып, бұл ережелер, сен әлі боласың болуы бос уақыт және используй үшін оқу-жаттығу».

«Адам кеңейтеді Жолы емес, Жолын кеңейтеді. Noble күйеуі адамдарға көмектеседі көруге болса, оларға бар жақсылықты, үйретеді адамдарды көруге, яғни оның дурного. Ал төмен адам түседі керісінше».

Осылайша, басқарушылық идеялар, Конфуций қамтиды мынадай ережелер.

1.Конфуций бірінші қойған басқару теориясы туралы мәселе этика басқару: а) бар нақты этикалық принциптері басқарушы бұзбауға; б) осы принциптердің бұзылуы — басты себептерінің бірі қарама-қайшылықтар мен антагонизмов арасындағы басқарушы және басқарылатын; в) сақтау басты этикалық ереже: не желаешь өзіне емес, үйрен және басқа да; г) басқа да этикалық принциптері басқару: әділдік, шынайылық, адалдық.

2.Конфуций анықтады негізгі механизмдері басқару адамдар: а) адамдар басқаруға болады тек негізінде заңдар; б) адамдарды басқаруға болады, анық, олардың қорқыныш, және олар побоятся жасауға дурные қылықтары, бірақ олардың жүрегінде емес, отвращения — дурному, сондықтан олар әрқашан ықтимал дайын қылмыс; в) адамдарды басқару негізінде олардың ақыл-ой және адамгершілік даму — тек ол қабілетті мәжбүр адам ұят жаман істер. Ең қорқынышты дағдарыс — моральдық байланысты разложением этикалық нормаларын, ар-ождан.

3.Конфуций бірі белгілеп берді қағидаты-бөлу және мамандандыру еңбек: а) қоғам болуы тиіс салынып, қатаң иерархиялық қағидат;б) тек иерархиялық құрылымы қамтамасыз етуге қабілетті нақты еңбек бөлінісі мен міндеттерін.

4.Басшы болуға болады тек зерттеу негізінде өткен тәжірибесі мен тұрақты танымның жаңа: а) кім қайталайды бұрынғы зерттейді және жаңа болуы мүмкін предводителем; б) әк-не видишь және естеймісін, үнсіз откладывай өзінің жүрек; в) ничтожен тот, кто желает мәтіннен өнегелік сабақ өткен қиындықтар.

3.3 Моизм

Кең таралған сондай-ақ, басқарушылық идеялар Мо Цзы (479-400 жж. б. э. дейін), шыққан мектеп Конфуций, бірақ делавшего назар емес тек қатаң орындау заңдар, бірақ жазалау, оларды орындамағаны. Жинағы оның ұстанымдарды, аталған атымен өзінің ағартушы — «Мо Цзы» жасалды VI ғ. б. э. дейінгі

Бұл жинақта байқалады маңыздылығы шарттық теориясы құру (ерікті таңдау бірінші билеушісі), қатаң тәртіп

орталықтандыру және мемлекеттік билік, идеялар әлеуметтік теңдік. Мо Цзы осуждал аристократизм мен ратовал үшін реформалар халықтың мүддесі үшін. Ол енгізді және қытай саяси ой-идеясын эгалитаризма байланысты бас тарту салтанат. Мо Цзы деп ойлаймын, бұл жүзеге асыру өзгерістерді болжайды ғана емес, пайдалану, әдет-ғұрпын, бірақ жаңа ереже орнату, заңдар нысанындағы бермейді одобрял Конфуций. Дәл осы уақыттан бастап Мо Цзы құқығы болды ассоциироваться Қытайда ғана емес, ритуалом «ли» және жазалау «син» заңына және «фа». Ол ізбасары болды легизма, маңызды ағымының қытай саяси ой, соперничавшего с конфуцианством.

Басқарушылық ой Мо Цзы:

1.Сапалы басқарушылық шешім түсінуді талап етеді жарамды себептері бар проблемаларды: а) келсе, шеше — докопайтесь дейін мәнін; б) ешқашан лечите гипертонияның болеутоляющими құралдарымен ауырсыну смартфондарға арналған тиімді, себебі болып қалады. Басты себебі тәртіпсіздік мемлекетте кедейлік. Тамақтандырыңдар және тәртіпсіздіктер жоқ.

2.Жетекшісі зерделеу негізінде өткен мүмкіндігі бар білу (болжау) болашақ: а) негізінде, анық, ол познает жасырын; б) тарихы бар анық. Бұл айқын — негізі осы индикатор және болашақ.

3.Әділдік — асыл қасиет басшысы: а) кім жақсылық жасайды, қоғамға, ұйымның, басқа керек прославлять; б) кім жасайды жамандық ұйымдастыру үшін керек, жазалау керек.

4.Принципі байланысты адами сипаттағы өмірлік мән-жайлар: а) егер жыл урожайный, адамдар отзывчивыми және мейірімді; б) егер неурожайный год, онда адамдар черствыми және злыми.

5.Қоғамның әл-ауқаты тәуелді мемлекеттік басқару сапасын және еңбек тауар: а) егер танымал адамдар табысты басқару — қоғам гүлденіп; б) егер қарапайым адамдар усердны » қолөнері мен егіншілікте — қоғамда жеткілікті байлығын, демек, бар тәртібі.

6.Мо Цзы белгілеп берді принципі бойынша сыйақы еңбек: а) егер адам усерден еңбекте, ол қайғы-уайым жоқ болсын; б) адам, неусердный еңбекте тиіс аштық.

7.Идея әлеуметтік әріптестік басқарушылар мен басқарылатын: а) негізінде пайда болады, өзара құрмет пен махаббат, адамдар; б) әлеуметтік әріптестік пайда негізінде іске асыру управленцем принципін әлеуметтік әділеттілік.

3.4 Легизм

Негізін қалаушы легизма болып саналады Шан Ян (390-338 жж. б. э. дейін), билеушісі Шан. Ол пайымдауынша, бұл халық распустился ұмтылады удовольствиям, ұмытпайды, өзінің негізгі шаруашылығы — егіншілік, кірістер қазынадан түседі. Жалпы түрде шақыру емес, көмектеседі, сөйлеу стилінде Конфуций — да. Міне, сондықтан орнату керек біркелкілігін » ой мен іс-әрекеттер: нығайтып, шенеуніктік және карательный аппараты енгізіп, қатаң нормалар өмірінің барлық салалары үшін міндетті және кепілдік берілген жазалау «керек емес,» ритуалом «ли» және ретке келтіру.Латинизированное атауы мектебі («фа» —тәртібі) — «легизм». Еңбектеріндегі «легистов» мемлекет ретінде қаралды самодовлеющий институты, мәні мен мақсаты өмір сүру, қоғам, шығыс деспотия.

Өз көзқарасын Шан Ян, сөз сөйлеген рөлін древнекитайского Макиавелли, қзақстан » трактатында «Кітабы билеушісі облысы Шан».»Халық әлсіз — күшті мемлекет, мемлекет күшті — әлсіз халық. Сондықтан мемлекет, келе жатқан шынайы жолмен ұмтылады әлсіретуі халық», — делінген «бөлімінде Ретінде әлсірету халық». Ретінде санаған Шан Ян, мемлекетте міндетті түрде пайда массасы қылмыскерлерді, егер құруға басқармасы негізге ала отырып, адамдарды игілік. Ғана мемлекетте болады өмір сүре қатты тәртібі, добродетельных адамдар ретінде қарастырады ықтимал порочных.

Жақсы басқарма тиіс сүйенуге бірыңғай барлығына міндетті заңдар. Кіре отырып, пікірталасқа с Конфуцием, Шан Ян хабарлама жасады недостижимым бейнесі ізгілікті билеушісі, келесі принциптері мен түркия арасындағы достық және әділдік.

Шан Ян усматривал тиімді басқару әдісі мемлекет наказаниях. «Жақсы басқарма арқылы жүзеге асырылады жазалау», — деп атап өтілген тарауда «Қатал билік ету». Ұмтылған рөлін күшейту жазаларды Шан Ян придавал ерекше мән жүйесінде айналмалы поруки, ол связывала ғана емес, туыстары мен көршілері, бірақ және жұмыспен қамтылған адамдардың ісі.

Шан Ян бөлсе екі басты сабақ — егіншілік және соғысты тиіс бағындыру, өзіне барлық қалған адам мүдделерін. Негіздеу қажеттілігі шоғырланған күш-жігерін халқының егіншілік және жүргізу соғыстар алғаш арнайы термин «Біртұтас». Үшін Шан Ян «өте парасатты» өнер көрсетті сол билеушісі кім болды жай-күйі төлемақысы халқы егіншілікпен айналысуға, ал мезгілде жүргізу жаулап алу соғыстары.

«Трактатында Шан Ян жиі атанады «паразиттер», ослабляют мемлекет. Олардың қатарына жатқызылды конфуцианские «ли»: қасиет, почтительное отношение к родителям қадірлеуге, ескі тәртіптерді, братский борыш, человеколюбие, өткір ақыл.

Басында эпохи Хань бірде легизм, бірде-конфуций ілімі болып табылмаса, ресми идеология. Жекелеген императоры (мысалы, Вэнь-ди) зерттеген жоқ қызығушылығы легизм. Сол уақытта ортасында ІІ в. до н. э., қарай қалай жүрді күшейту придворной бюрократия, жаңадан болды қызығушылықты конфуцийшілдік. Бюрократия қажет болды идеология, обосновывавшая оның құқығы билік. Бірақ возрождение конфуцианства білдірген жоқ қарапайым ойнату оқу-жаттығу Конфуций.

Ресімдеу ортодоксального конфуцианства, превратившегося ресми идеологиясын керек байланыстыруға атымен Дун Чжуншу (187-120 жж. б. э. дейін). 140 ж. б. э. дейінгі пайда болды арнайы императорлық эдикт, ставивший тыйым салу мемлекеттік қызметке қабылдау жақтастарының легистов. Кезде император У-ди (140-87 жж. б. э. дейін) қатары қолданылды жалпымемлекеттік шаралар қалпына келтіру үшін конфуцианских культтер мен жұмылдырылуда.

Кезінде бүкіл алдында жарлықтарының және өткірлік сын әрекеттерді Шан Ян легистское оқу кануло в прошлое, көрсетпей да үлкен әсер қалыптасуы ресми конфуцианства. Және бұл таңқаларлық емес. Көптеген заңдар, ұйымдастыру жүйесі мемлекеттік билік болып шықты заимствованными у легистов. Қалыптасқан мемлекеттік машина еді үдерістер қозғалысы пайдалана отырып, үйреншікті әдістерін басқару, негізделген зорлық-зомбылық және беспрекословном заңға бағынышты.

Негізгі басқарушылық идеялар легизма:

1.Мүмкін қайту старине.

2.Принципі этатизма: мемлекет мүддесі бәрінен жоғары.

3.Негізгі мақсаты — мемлекет қарсы тұра злому басында табиғатта адам. Адам — бұл көзі әлеуметтік зұлымдық.

4.Түсінік, идеалды мемлекет мыналарды қамтиды: а) сильнуюверховную билік; б) қарулы дейін тіс әскерге; в) централизованность мемлекет; г) шектеу етіледі шенеуніктер мен жергілікті билеушілердің; д) бірыңғай тәртібі мен заңдары.

5.Рөлі заңдар. Заңдар бірдей және тең болуға тиіс. Адамдар болуы тиіс және заң алдында тең. Заң — бұл жаза. Бас әдіс — мемлекеттік басқару әдісі жазалау және көтермелеу. Наградалардың болуы тиіс аз, ал жаза көп. Қылмыстық заң мемлекетте болуы тиіс өте қатыгез кеңінен қолдану өлім жазасы, әрі мучительной.

6.Соттау мейірімділік пен ізгілік.

7.Арасындағы қарым-қатынас билік пен халық ретінде қаралды беріледі жауласушы тараптар.

8.Көтермелеу егіншілік және жалпы еңбексүйгіштік және бережливости, соттау праздности және қосымша сабақтар, мысалы, өнер және сауда.

9.В образцовом мемлекетте билік билеушісі сүйенеді күші жоғары қызметінің мақсаты государя құру могущественной державалар қабілетті біріктіру арқылы Қытайға жаулап алу соғыстары.

10.Өмір тамаша билеушісі. Тамаша билеушісі: а) қорқыныш сіңіре өз халқына; б) өмір сүретін өз өмірін құпия; в) бақылауға шенеуніктер мен ешкімге сене беруге болмайды; г) қабылдау саяси шешімдер, сонымен қатар, сенім артуға болмайды ешкімге.

Көптеген принциптері легистов қолданылды тәжірибеде. Оң аспект, бұл — білім беру, Қытайдағы күшті орталықтанған мемлекет, теріс белгілеу елде деспотического басқарма.