Мемлекеттік қызмет туралы заң

1-бап. Пайдаланылатын негізгі ұғымдар осы Заңда

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) «А» корпусы басқарушылық деңгейдегі мемлекеттік әкімшілік лауазымдар көзделген ерекше тәртібі кадр резервіне іріктеудің, конкурстық іріктеудің, мемлекеттік қызметті өткеру және мемлекеттік қызметті тоқтату, сондай-ақ арнайы біліктілік талаптары;

2) мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадр резервіне «А» корпусы — да қалыптастырылған Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүйеленген тізімі үміткер Қазақстан Республикасы азаматтарының бос не уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдар «А»корпусы;

3) «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымы енгізілмеген, корпус «А»;

4) бонус — ақшалай төлем белгілейтін, мемлекеттік қызметшілердің тиімділігін бағалау нәтижелері бойынша олардың қызметі заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы;

5) біліктілік талаптары қойылатын талаптар орналасуға үміткер азаматтарға мемлекеттік әкімшілік лауазым білім, жұмыс тәжірибесі және құзыреттілігі;

6) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі (бұдан әрі — мемлекеттік қызмет) — мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік органдардағы лауазымдық өкілеттіктерін іске асыруға бағытталған мемлекеттік биліктің міндеттері мен функцияларын;

7) өз құзыреті — жиынтығы білім, білік және дағдыларды тиімді орындау үшін кәсіби қызметтің нақты мемлекеттік лауазымға;

8) лауазымды адам — тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттік бойынша билік өкілінің функцияларын жүзеге асыратын не ұйымдастырушылық-билік ету немесе әкімшілік-шаруашылық функцияларды орындайтын мемлекеттік органдар;

9) лауазымдық өкілеттіктерін құқықтары мен міндеттері, нақты мемлекеттік лауазымымен көзделген мақсаттар мен міндеттерге жауап беретін, мемлекеттік органдардың алдында тұрған, оларда өз қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік қызметшілер;

— Бап толықтырылды 9-1) тармақшамен толықтырылды 06.04.16 ж. № 484-Iv

9-1) мансаптық жоспарлау — процесс кезеңдерін айқындауға бағдарланған лауазымдық ауыстырылуы және кәсіби дамуы мемлекеттік әкімшілік қызметшінің «А»корпусы;

10) мемлекеттік әкімшілік қызметші — мемлекеттік қызметшілер өз қызметін жүзеге асыратын тұрақты кәсіби негізде көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен;

11) санаты бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдар жиынтығы әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға-тиісті біліктілік талаптары бар;

12) мемлекеттік қызметші — Қазақстан Республикасының азаматы, қыркуйек Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қазыналық республикалық немесе жергілікті бюджеттерден не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаржысынан мемлекеттік лауазым мемлекеттік органда лауазымдық өкілеттіктерді жүзеге асыратын іске асыру мақсатында және мемлекеттің міндеттері мен функцияларын;

13) мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы (бұдан әрі — қызметтік этикасы) — мінез-құлық ережелері мемлекеттік қызметшілердің осы Заңда белгіленген және Этикалық кодексіне, Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің;

Тармақшасы 14-тармақ жаңа редакцияда-ҚР 06.04.16 ж. № 484-Iv қр заңымен (бұр. ред. қара)

14) уәкілетті орган-мемлекеттік қызмет істері агенттігінің (бұдан әрі — уәкілетті орган) жүзеге асыратын орталық атқарушы орган бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асыруға, мемлекеттік қызмет саласында;

15) мемлекеттік лауазым — құрылымдық штаттық бірлік мемлекеттік органның жүктелген нормативтік құқықтық актілерде белгіленген шеңбер лауазымдық өкілеттіктерін;

16) мемлекеттік саяси қызметші — тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметі, оның жасырын саяси-шешуші сипатқа ие, іске асыру үшін жауапты болатын және саяси мақсаттар мен міндеттерді;

17) мүдделер қақтығысы — қарама-қайшылық жеке мүдделерімен мемлекеттік қызметші мен оның лауазымдық өкілеттіктері, жеке мүдделерін мемлекеттік қызметшінің әкелуі мүмкін орындалмауына немесе тиісінше орындалмауына өз лауазымдық өкілеттіктерін;

18) тәлімгер — мемлекеттік қызметші, закрепляемый мемлекеттік қызметшінің алғаш рет қабылданған мемлекеттік қызметке көрсететін өзіне практикалық көмек көрсету, оның кәсіби бейімделу;

19) жел лауазымы — мемлекеттік лауазым мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің «Б» корпусының категория болып лауазымдарының тізіліміне сәйкес болып табылады арасында төмен тұрған санаттағы лауазымдар көзделген в штатном расписании мемлекеттік орган;

20) уақытша бос мемлекеттік лауазым — мемлекеттік лауазымы (уақытша бос байланысты прикомандированием, бригадалық мемлекеттік қызметшінің осы мемлекеттік лауазымы, әлеуметтік демалыста немесе оқытуға мемлекеттік тапсырыс негізінде, сондай-ақ болмауына байланысты, оның жұмыс орнында қатарынан екі айдан астам уақыт ауыруы салдарынан, егер ауру перечень заболеваний, для которых установлен более длительный срок нетрудоспособности, бекітетін уәкілетті мемлекеттік орган денсаулық сақтау саласындағы;

21) уәкілетті комиссия — комиссия мәселелерін қарау жөніндегі келіп түскен Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттік әкімшілік қызметке, оны өткеру және тоқтату, сондай-ақ тарту, мемлекеттік органдар, шетелдік қызметкерлер туралы ереже және оның құрамын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді;

22) надбавка — ақша лауазымдық айлықақыға қосымша ақы белгіленетін әкімшілік мемлекеттік «Б» корпусы қызметшісіне айқындайтын тәртіппен және Қазақстан Республикасының заңнамасында;

23) іс — сапармен бару- сабақ мемлекеттік қызметшілердің лауазымдарына басқа мемлекеттік органдар, Қазақстан Республикасының шетелдегі мекемелерінде және басқа да ұйымдарында сақтай отырып, бұрынғы жұмыс орнынан (қызметінен) заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы.

2-бап. Қазақстан Республикасының заңнамасы саласындағы мемлекеттік қызмет

1. Құқықтық негіз мемлекеттік қызмет Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі, осы Заң, өзге де нормативтік құқықтық актілер Қазақстан Республикасы.

2. Егер халықаралық шартта, Қазақстан Республикасы бекіткен ережелер белгіленсе, көзделгеннен басқа, осы Заңда, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

3-бап. Осы Заңның

1. Осы Заңның күші:

1) барлық мемлекеттік қызметшілер жағдайларды қоспағанда қазақстан республикасының Конституциясында, конституциялық заңдарында немесе өзге де заң актілерінде олар үшін өзгедей құқықтық мәртебе;

2) әкімшілік мемлекеттік қызметшілер, жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе сайланатын Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес, реттелмеген бөлігінде Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен;

3) мемлекеттік қызметшілер өтетін құқық қорғау қызметіне көзделген ерекшеліктерімен қоса Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне құқық қорғау қызметі туралы.

2. Осы Заңның күші:

1) техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыратын және жұмыс істеуін қамтамасыз ететін мемлекеттік органдар;

2) қызметшілердің және техникалық қызметкерлердің Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және оның ведомстволарының;

3) қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың мемлекеттік органдарда еңбек шартының негізінде еңбек заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасы, соның ішінде шетелдік қызметкерлердің мемлекеттік органдар.

4-бап. Негізгі принциптері мемлекеттік қызмет

1. Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызмет келесі қағидаларға негізделеді:

1) заңдылық;

2) қазақстандық патриотизм;

3) мемлекеттік қызмет жүйесінің біртұтастығы бөлінуіне қарамастан, мемлекеттік билік заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына;

4) басымдық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін мемлекет мүдделері алдындағы;

5) тиімділік, нәтижелілік, ашықтық мемлекеттік органдардың қызметі;

6) тең құқықтары азаматтардың мемлекеттік қызметке қол жеткізу;

7) еріктілік мемлекеттік қызметке азаматтардың түсу;

8) мемлекеттік қызметшілердің кәсібилігін;

9) меритократия — жеке сіңірген еңбектері мен жетістіктерін, мемлекеттік қызметшінің оның ілгерілету бойынша мемлекеттік қызметте сәйкес қабілеттері мен кәсіби даярлығына;

10) міндетті орындаудың қабылданған шешімдерін жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар өз өкілеттігі шегінде, бағынысты мемлекеттік қызметшілер мен мемлекеттік қызметшілердің төмен тұрған мемлекеттік органдар;

11) бақылауда болу және есептілік, мемлекеттік қызметшілердің;

12) жеке жауапкершілік орындамағаны не тиісінше орындамағаны үшін мемлекеттік қызметшілерге лауазымдық міндеттерін және асып түсу оларға өз лауазымдық өкілеттіктерін;

13) этичности;

14) төзбеушілік құқық бұзушылықтар;

15) қоғамдық пікірді ескеру мен жариялылық қоспағанда, қызметін құрайтын, мемлекеттік құпияларды немесе заңмен қорғалатын өзге де құпияны;

16) құқықтық және әлеуметтік қорғалуы;мемлекеттік қызметшілердің

17) тең еңбекақы мәні бірдей жұмыстарды орындағаны үшін;

18) мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу лауазымдық міндеттерін үлгілі орындағаны, мінсіз мемлекеттік қызметі, орындау ерекше маңызды және күрделі тапсырмаларды;

19) үздіксіздік мемлекеттік қызметшілерді оқыту және дамыту қажетті құзыреттіліктерді;

20) практикалық бағдарлануын даярлау, қайта даярлау және мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыру.

Осы Заң қоғамдық қатынастарды реттейді, байланысты мемлекеттік қызметке кірер Қазақстан Республикасы, оның өтуі, тоқтатылуына, құқықтық жағдайын, материалдық қамтамасыз етілуін және әлеуметтік қорғалуын, мемлекеттік қызметшілердің, сондай-ақ өзге де тұлғалардың қызметін мемлекеттік органдарда.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Пайдаланылатын негізгі ұғымдар осы Заңда

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) «А» корпусы басқарушылық деңгейдегі мемлекеттік әкімшілік лауазымдар көзделген ерекше тәртібі кадр резервіне іріктеудің, конкурстық іріктеудің, мемлекеттік қызметті өткеру және мемлекеттік қызметті тоқтату, сондай-ақ арнайы біліктілік талаптары;

2) мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадр резервіне «А» корпусы – да қалыптастырылған Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүйеленген тізімі үміткер Қазақстан Республикасы азаматтарының бос не уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдар «А»корпусы;

3) «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымы енгізілмеген, корпус «А»;

4) бонус – ақшалай төлем белгілейтін, мемлекеттік қызметшілердің тиімділігін бағалау нәтижелері бойынша олардың қызметі заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы;

5) біліктілік талаптары қойылатын талаптар орналасуға үміткер азаматтарға мемлекеттік әкімшілік лауазым білім, жұмыс тәжірибесі және құзыреттілігі;

6) Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі (бұдан әрі – мемлекеттік қызмет) – мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік органдардағы лауазымдық өкілеттіктерін іске асыруға бағытталған мемлекеттік биліктің міндеттері мен функцияларын;

7) өз құзыреті – жиынтығы білім, білік және дағдыларды тиімді орындау үшін кәсіби қызметтің нақты мемлекеттік лауазымға;

8) лауазымды адам – тұрақты, уақытша немесе арнаулы өкілеттік бойынша билік өкілінің функцияларын жүзеге асыратын не ұйымдастырушылық-билік ету немесе әкімшілік-шаруашылық функцияларды орындайтын мемлекеттік органдар;

9) лауазымдық өкілеттіктерін құқықтары мен міндеттері, нақты мемлекеттік лауазымымен көзделген мақсаттар мен міндеттерге жауап беретін, мемлекеттік органдардың алдында тұрған, оларда өз қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік қызметшілер;

9-1) мансаптық жоспарлау – процесс кезеңдерін айқындауға бағдарланған лауазымдық ауыстырылуы және кәсіби дамуы мемлекеттік әкімшілік қызметшінің «А»корпусы;

10) мемлекеттік әкімшілік қызметші – мемлекеттік қызметшілер өз қызметін жүзеге асыратын тұрақты кәсіби негізде көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен;

11) санаты бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдар жиынтығы әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға-тиісті біліктілік талаптары бар;

12) мемлекеттік қызметші – Қазақстан Республикасының азаматы, қыркуйек Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қазыналық республикалық немесе жергілікті бюджеттерден не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаржысынан мемлекеттік лауазым мемлекеттік органда лауазымдық өкілеттіктерді жүзеге асыратын іске асыру мақсатында және мемлекеттің міндеттері мен функцияларын;

13) мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы (бұдан әрі – қызметтік этикасы) – мінез-құлық ережелері мемлекеттік қызметшілердің осы Заңда белгіленген және Этикалық кодексіне, Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің;

14) уәкілетті орган-мемлекеттік қызмет істері агенттігінің (бұдан әрі – уәкілетті орган) жүзеге асыратын орталық атқарушы орган бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асыруға, мемлекеттік қызмет саласында;

15) мемлекеттік лауазым – құрылымдық штаттық бірлік мемлекеттік органның жүктелген нормативтік құқықтық актілерде белгіленген шеңбер лауазымдық өкілеттіктерін;

16) мемлекеттік саяси қызметші – тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметі, оның жасырын саяси-шешуші сипатқа ие, іске асыру үшін жауапты болатын және саяси мақсаттар мен міндеттерді;

17) мүдделер қақтығысы – қарама-қайшылық жеке мүдделерімен мемлекеттік қызметші мен оның лауазымдық өкілеттіктері, жеке мүдделерін мемлекеттік қызметшінің әкелуі мүмкін орындалмауына немесе тиісінше орындалмауына өз лауазымдық өкілеттіктерін;

18) тәлімгер – мемлекеттік қызметші, закрепляемый мемлекеттік қызметшінің алғаш рет қабылданған мемлекеттік қызметке көрсететін өзіне практикалық көмек көрсету, оның кәсіби бейімделу;

19) жел лауазымы – мемлекеттік лауазым мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің «Б» корпусының категория болып лауазымдарының тізіліміне сәйкес болып табылады арасында төмен тұрған санаттағы лауазымдар көзделген в штатном расписании мемлекеттік орган;

20) уақытша бос мемлекеттік лауазым – мемлекеттік лауазымы (уақытша бос байланысты прикомандированием, бригадалық мемлекеттік қызметшінің осы мемлекеттік лауазымы, әлеуметтік демалыста немесе оқытуға мемлекеттік тапсырыс негізінде, сондай-ақ болмауына байланысты, оның жұмыс орнында қатарынан екі айдан астам уақыт ауыруы салдарынан, егер ауру перечень заболеваний, для которых установлен более длительный срок нетрудоспособности, бекітетін уәкілетті мемлекеттік орган денсаулық сақтау саласындағы;

21) уәкілетті комиссия – комиссия мәселелерін қарау жөніндегі келіп түскен Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттік әкімшілік қызметке, оны өткеру және тоқтату, сондай-ақ тарту, мемлекеттік органдар, шетелдік қызметкерлер туралы ереже және оның құрамын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді;

22) надбавка – ақша лауазымдық айлықақыға қосымша ақы белгіленетін әкімшілік мемлекеттік «Б» корпусы қызметшісіне айқындайтын тәртіппен және Қазақстан Республикасының заңнамасында;

23) іс – сапармен бару- сабақ мемлекеттік қызметшілердің лауазымдарына басқа мемлекеттік органдар, Қазақстан Республикасының шетелдегі мекемелерінде және басқа да ұйымдарында сақтай отырып, бұрынғы жұмыс орнынан (қызметінен) заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы.