Менингококкты инфекция туралы мәлімет

Менингококкты инфекция әлі күнге дейін ерекше проблема болып саналады. Соңғы 20 жыл ішінде эпидемиологиялық мәселе шешілмеді. Соңғы жылдары осы аурудан балалардың өлімі де көбейді ІДКИБ бойынша 1998 жылы өлім 10,7 болса, ал 1994 жылы 12,4 болды. Бұл аурудың күрделі мәселе екендігі осы аурудың жиі кездесетіндігінде, осы ауру салдарынан балалардың жиі өлетіндігінде ғана емес, бұл ауру өте ауыр түрде өтеді, уақытында диагноз қойылып, ауруханаға дер кезінде жатқызылмайды. Сондықтан ауырғандардың арасынан бір жасқа дейінгі балалардың саныда өсті. Аралас түрлері өсті, (49,4)-тән 53,6%-ке дейін, ИТШ жиі кездесетін болды. Диагноз ерте қойылмайды. Соңғы 3 жылдық көрсеткіштер:

1998 жылы — 513/404 (балалар.) 1999 жылы -339/260

2000 жылы — 297/230. Аздан азайған сияқты, бірақ 10-15-20 жылда ауырғандардың саны көбейіп тұрады.

Өлімнің себебі: диагнозды ерте және өз уақытында қоймағаннан көп жағдайда аурулар аурының екінші күні ауруханаға түседі. 79,4% аурулар оданда кеш түседі. 80% ата-аналар дәрігерді бірінші 3 сағатында шақырады, бірақ осы ауру деп диагнозы көбіне дұрыс қойылмайды 50% аурулар үйінде «ЖРВИ» мен емделеді. Осыған байланысты емі де кеш басталады.

Этиологиясы: № Neissегіа meningitites немесе оның Вейксельбаум диплококкы деп атайды (1887 ж) Гр/-/ таяқша, 37Ә өседі, аэроб, сыртқы ортада өте тұрақсыз. Аурудан кейін болатын иммунитет ұзақ емес-типіне байланысты.

Эпидемиологиясы: Инфекция көзі — ауру адам және тасымалдаушы. Тек адамда кездесетін ауру. Егер де тасымалдаушылар көбейетін болса, онда эпидемия болу қаупі бар. Тасымалдаушылық бірнеше күннен айға дейін болуы мүмкін, орташа — 2 апта. Ауру 3-4 апта бойы жұқпалы айналасындағыларға. Ауру ақпан — мамыр айлары ішінде жиірек кездеседі. Балалар бұл ауруға өте сезімтал. Контагиозды индекс — 0,5-10% жиі 14 жасқа дейінгі балалар көп ауырады. (70-80%, оның 50% 5 жасқа дейінгі балалар).

ДКИБ бойынша (Алматы қаласы)

1 жасқа дейін — 31,2%

1-3 жас аралығында —31,7%

4-7 жас арлығында — 21,7%

7 жастан жоғары — 15,4%

Ауыратын жақсы өсіп келе жатқан балалар нәрмотрофиктар, бірақ соңғы жыл- дар осы пікір өзгеріп тұр, фондық патологиясы бар балаларда ауырып жатыр.

Патогенезі: Менингококктар ауаменен мұрын-жұтқыншақтың шырышты қабатына енеді, сол жерде бала назофарингитпен ауырады, егерде баланың қоғаныс кабілеті жақсы болса, ауру әрі қарай таралмай осыменен аяқталады, ал егер баланың иммунитеті әлсіз болса, онда қоздырғыштар мұрын — жұтқыншақтың лимфо тамырлары аркдлы қанға өтеді, қанда менингококкцемия — бактериемия — септицемия, менингокктар өледі, өлген кезде олар токсиндер бөледі. Менингококк көптеген әргандарды бұзады. Гематоэнцефалдық барьерден өтіп ми қабаттарын зақымдайды. Кейде қоздырғыш қанға өтпестән тор сүйек арқылы периваскулярлы, периневралды лимфа жолдары арқы жұмсақ ми қабаттарына тікелей өтеді.

Клиникасы: инкубациялық кезең 3-10 күн.

Жіктелуі: В.П.Покронский ұсынған (1965 ж).

1. Жергілікті түрлері:

—                менингококк тасьшалдаушы

—                жедел назофарингит

2. Жайьшған түрлері:

—                Менингококцемия:

—                а/ типті

—               б/ өте тез дамитын түрі

—               в/ созылмалы

—               Менингит

—                Менингоэнцефалит

—                Аралас түрі

—              (менингит+менингококкцемия)

—               Менингококкты эндокардит

—               Менингококты артрит (синовит), полиартрит

—               Менигококкты пневмония

—               Менингококкты иродоциклин

Клиникалық көріністері: Жедел назофарингит ең жиі кездесетін түрі. Диагноз эпидемиологиялық, клиникалық, бактериологиялық мәліметтерге қарап қойылады. 3-8 күннен кейін ауру не жазылады немесе аурудың жайылған түріне өтеді. Диагноз қою қиын. Жайылған түрінде продромальды кезеңі-2-3 күн.

Жайылған түрі: Менингоккцемия = 15,5%. Дене қызуы 2-3 күннен 8-10 күнге дейін созылады. Аурудың басынан 6-24 сағат өткенде денесіне бөртпе шығады кейде 2-3 тәуліктән кейін бөртпе некроздармен болады. Осы ауруға тән осындай бөртпеден басқа соңғы жылдары полиморфты бөртпе де шығуы мүмкін деп санайды — мысалы үшін — дақты, розеолезді, папулезді, скарлатинадағыдай, герпестегідей, негізінен геморрагиялық, жұлдыз тәрізді бөртпе, балтырында, санында, жамбасында, қабаттарында көп орналасады. Жалпы қан анализінде — лейкоцитоз, солға қарай жылжыған, СОЭ өте жоғары. Ауыр түрлерінде коагулограммада күрт өзгерістер болады. Емі ерте басталса-ауру сауығып кетеді.

Менингит = 33%. Жедел басталады, шешесі ауруының басталған уақытына дейін айтуы мүмкін. Ем кеш басталса, жарты шаралардан қабыну мидың негізіне өтеді, бұл кезде бас ми нервтері кабынады — көру, есту, көз қимыддататын нерв, бет нервтері. 25% балаларда пирамидті белгілер болады — анизәрефлексия, Бабинский синдромы, тремәр, клонусоид. Ликвәрда — плеоцитоз, нейтрофилді белок жоғары. Нәтижесі — дер кезінде ем басталса — 7-10 күндері ликвәрдағы өзгеріс қалпына келеді.

Аралас түрлері ≈ 48,7%.

Менингоэнцефалит ≈  2,8%. «Жедел басталады, дене қызуы жоғары, айқын білінетін жалпы улану белгілері, қатты бас ауру, есі бұзылады, аурудың алғашқы күндерінен — ақ бас ми нервтерінің зақымдалу белгілері болады» — салданулар мен парездер. Болжамы, нәтижесі — нашар, өлім дәрежесі бұл түрінде өте жоғары. Қалдықты көріністер қалуы мүмкін — гидроцефалия, салданулар, ақыл есінің дамуы артта қалуы мүмкін. Аурудың орташа ұзақтығы — 4-7 апта.

Әсіресе ауыр түрлері — менингококкцемияның тез дамитын түрі найзағай тәрізді — өте тез басталады, дене қызуы — 40-41°С, қалтырап дірілдейді, гиперестезия, тремәр, кұрысулар, сандырақтау, есінен тануы мүмкін. Өте тез бөртпе шығып, тез арада көбейеді, нейкроздар, тахикардия, АҚҚ төмендейді, ентікпе, анурия, ДВС синдром, ИТШ дамиды.

ИТШ I дәрежелі-дене қызуы — 39-40°С, қалтырау, гиперестезия, еріндері көгереді, тері қабаттары бозарады, тахикардия, аздап АҚҚ жоғарылайды, аздап ентігу, диурез қалыпты немесе аздап азайған. Бөртпе өзінің кездесетін жерлерінде ғана орналасқан кеудесінде, бетінде.

ИТШ ІІ-ші дәрежелі-дене қызуы төмендейді субфебрильді немесе қалыпты. Бала әлсіз, есенгіреген, есінен танған, акроцианоз, аяқ қолдары салқын, тахикардия, АҚҚ 20-30 мм түскен төмен, жүрек үндері бәсендеген, тынысы бсткейлі, олигоурия, бөртпе шырышты қабаттарда да кездеседі.

ИТШ III дәрежелі-гипөтермия, тотальды цианоз, өліктің дақ-тары шығады, тахикардия өте айқын, аритмия, АҚҚ-40 /0-20/, пульс жоқ, анурия, тыныс-патологиялық, есінен танған-комада. ДВС-қан кетулер болады.

Лабораториялық диагностика — бактериологиялық, серологиялық — қос сары су әдісін қолданады (РПГА, РСК, ИФА). Әйнекте қанның жуан тамшысы: диплококктар табылады.

Салыстырмалы диагноз — қызылшамен, қызамық, скарлатина, Верльгоф ауруы, басқа да этиолгиялы менингиттермен.

Қызылшаға — продромалды кезең, дақты папулезді энантема, Бельский — Филотов — Көплик дақтары, бөртпеден кейін пигментацияның қалуы тән. Қызамық-кезінде Науқастың жалпы жағдайы нашарламайды, жергілікті лимфалық түйіндер үлкейеді, қанда — лейкөпеиия Сюлады. Жошпау (скарлат ина) үшін баспа (ангина), нүкте бөртпе тән, Бұл инфекциялардың диагнозын эпидемиологиялық жағдай дәлелдейді,

Менингококкты инфекцияны тұмаумен (геморрагиялық синдром қатарласатып) ажырату керек, тұмау кезінде бөртпе нүкте тәрізді петехиялар түрінде болады, қанда — лейкопения, коагулограммада өзгерістер болмайды. Верльгоф ауруы (тромбоцитопеииялық пурпура)-жеделдеу (подостро) басталады, бұл кезде қызба болмайды, қанда — тромбоцитопения. Мениногококкты менингитті басқа менигиттерден ажырату қажет, олар жедел басталмайды, көбінесе екіншілік ауру ретінде жүреді: пневмококкты, сальмонеллезді, стофилококкты, т.б. Этиологиясын нақты табу үшін ликвәрды егіп, бактериологиялық жолмен зерттейді.

Серозды менингиттермен ажыратуда ликвәро-грамманың маңызы үлкен.

Менингококкты инфекцияның емі.

Менигококкгы инфекцияның жайылмалы түрінің диагнозы қойылған жағдайда ауруханаға дейінгі көмек кәрсететін дәрігердің дұрыс тактикасы өте маңызды. Менингококкты инфекция — емге берілгіш инфекция. Өз уақытында және дұрыс көрсетілген көмек, Науқасты қалдықты белгілерсіз емдеуге мүмкіндік береді.

Менигококкты инфекцияның жайылмалы түрлері тек қана ауруханада емделетіндігін есте сақтау қажет.

Менингококкцемия кезінде Науқасты реанимация бөлімшесіне жатқызу қажет, ол жерде аурудың үдеуін алдын алатын үздіксіз бақылау жүргізіледі.

Ауруханаға дейінгі этапта дәрігерден менингококкты инфекцияның менингококкцемиясында дәрігердің міндеті:

1. Левомицетин натрий сукцинатын 25 мг/кг енгізу.
2. Преднизолон 2-3 мг/кг бұлшық етке немесе көктамырға (ИТШ болмаса).
3. Дене қызуын төмендететін дәрілер — анальгин 50% — 0,1 мл/ өмір жылына;

димедрол 1% немесе пипольфен 2,5%.

4. Қозу немесе құрысу кезінде — седуксен 0,5% немесе құрысуға қарсы басқа

дәрі.

Менингит болған кезде

1. Пенициллин (бензилпенициллинің калий түзы) 50-60 мың / кг бұлшық етке

(бір реттік мөлшер).

2. Айқын менингеалды синдром кезінде натрий сульфаты 25% 1,0 мл/өмір

жылына.

3. Дене қызуын төмендететін дәрілер — анальгин 50% — ОДмл/ өмір жылына,

димедрол 1% немесе пипольфен 2,5%.

4. Қозу және кұрысу кезінде — седуксен 0,5% (жас бойынша) немесе құрысуға

қарсы басқа дәрі.

Сонымен қатар көктамырға реополиглюкин 15-20 мл/кг енгізіледі және ьшғалданған очтсгі беріледі.

Ауруханадағы этанта HAVкдстарды емдеу.

Этиотропты емде қолданылатын негізгі дәрілер — левомицетин және пенициллин. Менипгококкты инфекцияның жайылмалы түрінде бұл дәрілер тандалатыі і дәрі болып калады. Менингит кезінде пенициллинді тәулігіне ең кемінде 300 мың/дене салмағының 1 кг-на мөлшерде енгізіледі. Тәуліктік мөлшерді тең бөліктерге бөліп, әр 4 сағат сайын енгізіледі. 3-6 айға дейінгі балаларға 300-500 мың/кг енгізеді. 3 айға дейінгі балаларға әр 3 сағат сайын салады. Менингоэнцефалиттің ауыр түрлерінде, Науқас кеш түскен кезде; эпендиматит кезінде пенициллин 500-800 мың/кг-ға қолданылады.

Науқас пенициллинді көтере алмаса, левомицетинге ауыстырады (50-100мг/кг). Тәуліктік мөлшерді 3-4 ретке бөледі. Пенициллинді басқа дәрілермен енгізбеген дұрыс. Кең спектрге әсер ететін антибиотиктер ауру асқынған кезде және басқа бактериалды инфекция қосылған жағдайда қолданылады.

Менингококкты инфекция кезінде эффективті әсер ететін антибиотиктер — пенициллин тобының жартылай синтетикалық антибиотиктер (ампициллин, оксациллин 150-200 мг/кг тәулігіне бұлшық етке).

Антибиотикпен емдеу курсы — 7-10 күн. Дене қызуы калыптасып, Науқастың жалпы жағдайы жақсарған кезде және ликвәрда плеоцитоз 30 клеткадан аспаса (Лимфоцитарлы — 75%) емді тоқтады.

Менингококкцемия кезінде немесе менингококкты инфекцияны аралас түрлерінде левомицетин ұсынылады, себебі пенициллин бактерицидты дәрі болғандықтан   микробтардың көп мөлшерде өлуін шақырып, эндотоксиннің бөлінуін күшейтеді, бұның нәтижесінде Науқастың жағдайы нашарлайды. Менингококкцемия тез үдеп инфекциялық — токсикалық шокпен асқынып, шок терең сатыға ауысады.

Этиотропты еммен қатар патогенездік ем жүргізіледі.

Инфекциялық — токсикалық шок, III саты

Менингококкты инфекцияны емдеу тактикасын дұрыс түсіну үшін инфекциялық — токсикалық шоктың III сатысын емдеу принциптерін ұсынған қолайлы, себебі шоктың екінші және бірінші сатысын комплексті емдеуде «артық» дерілерді алып тастап, және керекті дәрілердің мөлшерін өзгертуге болады.

Инфекциялық – токсикалық шок кезінде Науқасты реанимация бөлімшесіне жатқызады.

Емді өкпе вентиляциясы мен шұғыл оксигенацияны қамтамасыз етуден бастайды алдымен 100% отгегімен маска арқылы ӨЖВ (ИВЛ), кейіннен трахея иіпубациясы және аппарат арқылы ӨЖВ (ИВЛ) көшіру. Мониторлы бақылау қажетті. Көктамыр катетеризациясы, венесекциясы жасалынады. Екі көк тамыры катетеризацияланған дұрыс. Алдымен реополиглюкин Юмл/кг ағызып енгізіледі, кейін енгізуді тамшылатып жалғастырады. Асқазанға зонд енгізіледі; бөлінетін сұйықтықты есептеп үшін қуыққа катетер салынады (катетеризация кезінде бөлінетін порция саналынбайды). Айналымдағы қан көлемін (ОЦК) қалыптастыру үшін және тамыр ішілік қан ұю синдромын (ДВС) емдеу үшін жаңа мұздатылған плазма (СЗП) енгізіледі. Электорлиттерді (К,№); қышқыл — сілтілік ортаны (КЩС) бақылап отырып, глюкоза — түздық ерітінділерді құю жалғастырылады. Егер инфузиядан кейін артериалды қысым с.б.60 мм-ден жоғары көтерілмесе емге допмин (дофамин) 10 мкг/кг/мин және жоғары мөлшерде қосылады. Допмин қолдану эффектісіз болса, мезатоп, нәрадреналин немесе адреналин 10-30 мкг/кг/мин мөлшерде қолданылады.

Бір уақытта преднизолон 10-30 мг/кг немесе оның аналогтары 4 сағаттан кейін енгізіледі.

Аутотоксиндерді неитролизациялау үшін протеазалар ингибиторлары қолданылады: контрикал — 500-5000 АТРЕ/кг, гәрдокс 1500-15000 КИЕ/кг.

Егер артериалды қысым с.б. 60 мм-ден жоғары тұрақтанса, несеп бөлінсе (сағаттың диурез — 2 мл/кг/сағат жоғары болса), ем, эффективті болып саналады.

Өкпенің жасанды вентиляциясы (ИВЛ) гемодинамика тұрақтанғанша жасалынады. Бірініші 8 сағат бойы артериалды қысым 1сағат сайын, ары қарай 3 сағат сайын өлшеніледі.

Гемодинамиқаны жақсарту үшін глюкокәртикоидтармен ДОК-СА енгізіледі: ерте жастағы балаларға 0,1-0,2 мл күніне 3 рет; үлкен жастағы балаларға 1-2 мл бұлшық етке.

Этиологиялық ем: левомицетин ЮОмг/кг әр 6 сағат сайын кекта-мырға.

Детоксикацияның экстракәрпоралды әдістер қолданылады — гемосәрбция, плазмоферез. Инфузияларды артериадды қысымды, орталық венозды қысымды, диурезді бақылапо тырып, жүргізеді. Ану-рия кезінде сұйықтықты 30 мл/кг мөлшерде құяды. Артериялды қысым с.б. 70мм-ге дейін көтерілгеннен кейін диурезді күшейту үшін 0,5-1,0 мг/кг мөлшерде лазикс енгізіледі; егерде эффект болмаса, лазикс мөлшерін көбейтеді. Жоғарыда үсынылған шаралар мен қысым көтерілмесе, дофамин мен қатар ганглиоблокаторлар (пентамин немесе бензогексоиий 0,5-1 мг/кг-нан 2мг/кг-ға дейін) қолданылады.

Гипокоагуляция кезінде гепарин қолданбайды, себебі ол тамырлардың тегіс бұлшық еттеріне тікелей әсер етіп, қысымды төмендетеді.

Инфекциялық — токсикалық шок, II саты

Науқас реанимация бөлімшесіне жатқызылады. Вентиляция қамтамасыз етіледі. Вена катетеризациясы венесекция; куық катетеризациясы жасалынады.

Медикаментозды көмек жоспарында шаралар мөлшермен ажыратылады. Реополиглюкин — Юмл/кг. Преднизалон 5-10 мл/кг 6 сағат сайын. Дофаминді 10 мкг/кг/мин мөлшерге дейін көк тамырға енгізіледі. Динамикаға байланысты дофамин мөлшері өзгертіледі (егер гипотопия үдесе, мезатоп, нәрадреналин, адреналин қолда-нылады).

Тамыр ішілік қан ұю синдромын емдеу:

—   жаңа мұздатылған плазма (СЗП) 10-20 мл/кг ағызып немесе тез тамшылатып

енгізу;

—   преөтеолиз ингибиторлары контрикал 500-1000 АТРЕ көк та-мырға (2 ретке);

—    жалпы ережелер бойынша гемодилюция;

—   дезагреганттар (реополиглюкинге қосымша: 1% никотин қышқылы 0,1 мг/кг,

бірақ 0,8 мг/жас жына мөлшерден кеп емес).

—   Гепарин 10-15 ЕД/кг /сағат; кейіннен ұю уақыты бойынша мөлшері

таңдалынды (ұю уақыты Ли-Уайт бойынша 10-20 мин оптималды).

Сонымен қатар детоксикацияның экстракәрпоралды әдістері қолданылады; қанды ультрафиолетпен сәулелендіру (УФО).

Этиологиялық емді левомицетинмен 60 мг/кг тәулігіне жүргізеді, АҚ түрақгандырып, баланы шоктан шығарғаннан кейін 100 мг/кг тәулігіне береді, ол мөлшерді 4 енгізуге беледі.

Ем жүргізгенде диурезді бақылайды: диурез сағатына 0,5 мл/кг аз болса — лазикс немесе басқа зәр айдағыш дәрілерді (калий сақтаушылар берген жөн) береді. Кавинтопды 0,5 — 1,0 мг/кг және дофаминді енгізеді бірақ 2 мкг/кг/мин дозасында дозатормен, гемодиализ жүргізеді.

Егер диурез сағатына 0,5 — 2 мл/кг (олигурия) болса, гемодина-миқаны жақсартады, зәр айдағыштар беріп диурезді ынталандырады. Диурез сағатына 2 мл/кг асса, ынталандырудың қажеті жоқ.

Инфекциялық — токсикалық шоктмң I сатысы

Науқас түскенде зонд арқы оттегі беріледі немесе оттегіні палаткаға қабылданады. Дәрілерді венаға енгізуге жағдай жасайды. Преднизолонды 5 мг/кг төулігіне немесе оның аналогтарын (ДОК-СА) енгізеді.

Левомицетин 100 мг/кг тәулігіне. Инфузиалық терапия жалпы принциптерге сай жүргізіледі. Экстракәрпәрадды детоксикация. ДҚҮ (ДВС) синдромын емдеу.

«Таза» менингококкцемияның емі этиотропты — левомицетин, патогенетикалық десенсибилдеуші, қабынуға қарсы, дезинтоксиалық және синдромалды емнен тұрады.

Синдромалды терапия шұғыл жағдайларда синдромдардың көлеміне және санына сай жүргізіледі.

«Таза» менингиттің емі этиотропты — пенициллин, дегидратациялық-сульфатты магнезия, маннитол, концертрацияланған плазма, синдромадды емнен тұрады.

Бас миының ісініп — кебуінің емі.

Бас миының ісінунің клиникасы дамығанда құрысуға карсы заттарды енгізу керек, олар миды гипоксиядан сақтайды, құрысулар болмаса да енгізу тиіс. Преднизолонды 5-10 мг/кг енгізеді маннитол (құрғақ заттың) 1-1,5 г/кг, егер нәтижесіз болса ӨЖВ-ге көшіру.

Құрысу синдромының емі.

Жедел кезеңде кұрысуды басу үшін седуксеннің 0,5% ерітіндісін 0,3-0,9 мг/кг бір рет енгізеді. ГОМК (натрий окси — бутиртаты) 20% ерітіндісін 100 —200 мг/кг натрий тиопенталын немесе гексеналды қолдануға болады. Ауыр жағдайларда, құрысулар басылмаса ӨЖВ көшіру, миәрелаксация.

Назофарингитпен тасымалдаушылықгы емдеу.

Менингококкты инфекцияның жергілікті түрлерінің госпита-лизациясы міндетті емес, ол Науқастың жағдайы мен қоршаған әр-тасына байланысты. Коллективтән міндетті түрде бөлу керек. Назофарингит кезінде этиотропты ем қолданылады: левомицетин, жар-тьшай синтетикалық пенициллинде ауыз арқылы 4-5 тәулік бойы береді, сульфаниламидтер, эктерицидтерді қолдануға болады.

5 аптадан көп тасымалдаушылықта қайталап кең спектірлі антибиотиктерді қолданады. Жалпы күшейткіш заттар, десенсибилизация және жергілікті қоздырғышқа қарсы әсер — аңқаны фурацилинмен, эвкалипт, түймедағы ерітінділерімен шаю пайдала-нылады.

Алдын — алу шаралары.

Науқасты немесе бак.тасымалдаушыны ерте изоляциялағанның үлкен маңызы бар.

Аурудың әр жағдайында СЭС-ға шұғыл хабар беріледі. Науқас табылған коллектинтсрде 10 күнге карантин салынады. Осы уақыт ішінде жаңадан немесе уақытша болмаған балаларды қабылдауға, балалар және қызметкерлерді басқа топтарға ауыстырута тиым салынады.

10 күн бойы мұрын — жұтқыншақгы, теріні қарау, температураны күнделікті өлшеу арқылы клиникалық бақылау жүргізіледі. Бак. зерттеу 3-7 күнде 2 рет жүргізіледі. Табылған тасымалдаушылар жекеленіп, емделеді, одан кейін 3 күннен соң қайтадан 1 рет бактериологиялық зерттеледі.

Қатынаста болғандар коллективке бірінші теріс нәтижелі бак. анализден соң жіберіледі.

Жайылмалы түрімен ауырған Науқастардың стационардан шығуы толық клиникалық сауығуға байланысты, бак. анализ алынбайды.

Менингококкты инфекцияның реконвалесценттері мектепке дейінгі балалар мекемесіне, мектепке, мектеп — интернатқа, санаторийлерге, оқу орындарына, ауруханадан шыққаннан 5 күн өткеннен кейінгі тапсырған бак. анализдің теріс нәтижесі болғанда ғана рұқсат етіледі.

Белсенді иммунизация үшін менингококкты вакциналар қолданады. Ресейлік А — вакцина және және кубалық В — вакцина. Олардың антигендік құрамының шектеулілігі — жетіспеушілікке жатады.

АҚШ-та квадривалентті менингококкты вакцина А,С,У және \У — 135И қарсы, Францияда дивалентті «Менинго А+С» қолданылады.