Операцияларды реттеу ерекшелігі
Экономикалық жүйенің транзиттілігі, әдетте, бірқатар теріс факторларға негізделген: бұл, ең алдымен, ұлттық валютаның айырбасталмауы, валюта қаражатының тапшылығы, қаржының жалпы теңгерілуі. Мұндай жағдайларда сыртқы экономикалық қызмет субъектілері үшін шығулардың бірі болып шетелдік әріптестермен өзара қарым-қатынастардың жаңа нысандарын іздеу. Әдетте, бұл оларды жүзеге асыру үшін айтарлықтай қаржы қаражатын талап етпейтін операциялар.
Сыртқы экономикалық байланыстар саласындағы өзара қарым-қатынастардың осы түрінің мысалы қарсы сауда болып табылады. Қарсы сауда үш топ бойынша жіктеуге болатын сыртқы экономикалық қатынастардың кең ауқымын қамтиды:
* табиғи алмасу операциялары;
• сатып алушы ұсынатын тауарларды сатуға сатушының қатысуын көздейтін операциялар:
* өнеркәсіптік ынтымақтастық шеңберіндегі операциялар • Қарсы сауда операцияларын кедендік реттеу рәсімі, әдетте, меншік құқығы сатушыдан кеден шекарасынан өткен кезде сатып алушыға ауысатын кедендік режимдерді қолданумен байланысты болады. «Экспорт» немесе «импорт» кеден режимдеріне сәйкес баспалық операциялар, қарсы немесе аванстық сатып алу және ҚҚЖ жөніндегі келісімдер жүзеге асырылады.
Өнеркәсіптік ынтымақтастық шеңберіндегі операциялар бірқатар себептер бойынша осы кедендік режимдер бойынша жіктеле алмайды: шекара арқылы өткізу заттары тауарлар болып табылмайды; шекара арқылы өткізу кезінде меншік құқығы мәміленің басқа тарапына ауыспайды; осы мәмілелерді жүзеге асырудың қажетті шарты дайын өнімді және ҚҚЖ міндетті кері әкету болып табылады.
Сондықтан, әдетте, осы операцияларды жүргізу кезінде сыртқы экономикалық қатынастарды кедендік реттеу рәсімі «кедендік аумақта қайта өңдеу», «кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу», «кедендік бақылаумен қайта өңдеу»сияқты кедендік режимдерде өнеркәсіптік ынтымақтастық операцияларын сыныптауды көздейді.
Мәмілелердің осы түрінің мысалы алыс-беріс шикізатымен операциялар бола алады. Сыртқы экономикалық қатынастардағы алыс — беріс шикізатымен Операция-бұл операция:тапсырыс берушілер мен орындаушылардың санына, сондай-ақ Украинаның кеден аумағына әкелінген кезеңдерге қарамастан қайта өңдеу немесе тиісті төлем үшін дайын өнімді алу мақсатында одан тыс әкету. Сыртқы экономикалық қатынастарда алыс-беріс шикізатымен жасалатын операцияларға Тапсырыс берушінің шикізаты оны қайта өңдеудің нақты кезеңінде дайын өнімнің жалпы құнының кемінде 20 пайызын құрайтын операциялар жатады.
Алыс-беріс шикізаты болып Украинаның кедендік аумағына шетелдік тапсырыс беруші әкелген немесе одан тысқары украиндық Тапсырыс беруші дайын өнімді өндіру үшін пайдалану үшін әкеткен, кейіннен барлық өнімді немесе оның бір бөлігін иеленушінің еліне қайтару немесе басқа елге әкету болып саналады. Егер шетелдік тапсырыс беруші Украинаның кеден аумағына әкелген немесе шетелдік тапсырыс беруші Украинада шетелдік валюта үшін сатып алған осы өнім пайдаланылған алыс-беріс шикізаты болса, дайын өнім Украинада сатылуы мүмкін. Импортталған алыс-беріс шикізатына және одан дайындалған дайын өнімге меншік құқығы шетелдік Тапсырыс берушіге тиесілі.
Келісімдерде алыс — беріс шикізатын беретін шаруашылық қызметінің субъектісі Тапсырыс беруші, ал алыс-беріс шикізатын өңдеуді, өңдеуді, байытуды немесе пайдалануды жүзеге асыратын шаруашылық қызметінің субъектісі-орындаушы болып табылады. Дайын өнім деп алыс-беріс шикізатын пайдалана отырып өндірілген өнім немесе тауар түсініледі. Операциялар «кедендік аумақта қайта өңдеу» және «кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу»режимдерінде жүзеге асырылады.
Украинаның кеден аумағында қайта өңдеу-оған сәйкес Украинаның кеден аумағына әкелінген, басқа елдерден шығатын тауарлар, экспорттың кеден режиміне сәйкес қайта өңдеу өнімдерін Украинаның кеден аумағынан тысқары жерлерге әкету шартымен оларға тарифтік емес реттеу шараларын қолданбай, заңнамада белгіленген тәртіппен қайта өңдеуге ұшырайтын кедендік режим.
Тауарларды қайта өңдеу жөніндегі операцияларға мыналар кіруі мүмкін: тауарларды өзі қайта өңдеу; тауарларды өңдеу — монтаждау, жинау, монтаждау және баптау, соның салдарынан басқа тауарлар алынатын; тауарларды жөндеу, оның ішінде қалпына келтіру және реттеу; қайта өңдеу өнімдері болып табылмайтын жекелеген тауарларды пайдалану, бірақ, егер олар бұл ретте толық шығындалса, қайта өңдеу өнімдерін дайындау процесіне ықпал етеді немесе жеңілдетеді.
Басқа елдерден шығарылатын тауарларды Украинаның кедендік аумағына әкелу және қайта өңдеу кеден органының рұқсатымен жүзеге асырылады. Бұл ретте, егер ол шешім қабылдау үшін елеулі маңызы бар дұрыс емес деректер негізінде берілсе немесе мұндай рұқсат берілген резидент кәсіпорын Украина заңнамасының ережелері сақталмаса, кеден органы тауарларды Украинаның кеден аумағында қайта өңдеуге рұқсаттың күшін жоя алады.
Тауарларды қайта өңдеу жөніндегі жекелеген операцияларға шектеулер, қайта өңдеу процесінде украиндық тауарларды пайдалану мүмкіндігі мен шарттарын қоса алғанда, тауарларды қайта өңдеу жөніндегі операцияларды орындау тәртібі Украинаның заңнамасымен айқындалады.
Украинаның кеден аумағында тауарларды қайта өңдеуге рұқсат берілген резидент кәсіпорынның тапсырмасы бойынша және кеден органының рұқсатымен тауарларды қайта өңдеу жөніндегі жекелеген операцияларды басқа кәсіпорын жүзеге асыра алады. Бұл ретте кеден органдарының алдында тауарларды қайта өңдеудің белгілі бір тәртібін сақтау үшін Украинаның кеден аумағында тауарларды қайта өңдеу жөніндегі операцияларды жүргізуге рұқсат берілген кәсіпорын жауапты болады.
Егер Украинаның кеден аумағында тауарларды қайта өңдеу шарттары бойынша оларды қайта өңдеу жөніндегі бірнеше операцияларды бірнеше кәсіпорынның орындауы көзделсе, қайта өңдеу процесіне қатысатын кәсіпорындардың әрқайсысы кеден органының тауарларды Украинаның кеден аумағында қайта өңдеуге рұқсатын алуы тиіс. Тауарларды қайта өңдеуге қатысатын кәсіпорындар арасында өткізу кеден органдарының рұқсатымен және бақылауымен жүзеге асырылады.
Шикізаты, әкелінетін кедендік аумағына Украина шетелдік тапсырыс беруші, ққс, кедендік әкелім бажын заставками Украина Заңының «кеден тарифі Туралы», салықтар мен алымдар өндіріп алынатын жағдайда, тауарларды әкелу.