Жазық өзекті конструкцияларды есептеу
Бағдарлама статикалық анықталмаудың кез келген дәрежесімен жазық өзекті конструкцияларды (арқалықтар, рамалар, фермалар, аркалар және т. б.) статикалық есептеуге арналған. Есептеу нәтижесінде конструкцияның деформациясы (тораптардың сызықтық орын ауыстырулары мен бұрылу бұрыштары) және өзекшелердегі күш-жігер (қалыпты және көлденең күштер мен июші сәттер) есептеледі. Жүктемелердің бірнеше түріне (тұрақты, ұзақ, қысқа мерзімді және ерекше) есептеу және комбинация коэффициенттерін ескере отырып, жүктемелердің неғұрлым тиімсіз үйлесімдерін таңдау мүмкін.
2. Бағдарламаны пайдалану.
Бастапқы деректерді дайындау үшін өзекшелердің өлшемдері, жүктемелері мен қималары көрсетілген конструкцияның есептік схемасы жасалады.
Конструкцияның тораптары нөмірленеді. Бұл ретте келесі ережелерді ұстану керек:
а) тораптардың нөмірлері — нөмірлерді өткізбестен бірліктен бастап бүтін сандар;
б) түйін конструкция осінің бағытын өзгерту, конструкция қимасының өзгеру орны болып саналады;
в) тораптың конструкциясын келесі есептеуді жеңілдету үшін «Б» тармағында көрсетілген жерлерде ғана емес, сонымен қатар орын ауыстырулар мен күш-жігердің мәнін алу қажет болатын жерлерде, мысалы, жүктемелердің қосымша орындарында тағайындауға болады.;
г) ЭЕМ жадын үнемдеу және есептеу уақытын қысқарту үшін өзек тораптары нөмірлерінің барлық конструкциясы бойынша ең көп айырмашылығы ең аз болуына ұмтылу қажет (әсіресе бірнеше ондаған тораптар мен өзекшелерден тұратын конструкциялар үшін).
Конструкцияның өзектері бірліктен бастап, нөмірсіз кез келген тәртіппен бүтін сандармен нөмірленеді.
Конструкцияның тіректері бірліктен бастап, нөмірсіз кез келген тәртіппен бүтін сандармен нөмірленеді.
Элементтердің қималарының түрлері бірліктен бастап, нөмірсіз кез келген тәртіппен бүтін сандармен нөмірленеді.
Осыдан кейін бастапқы деректері бар алты құжат (кесте) толтырылады.
0 құжаты мынадай тәртіппен үтір арқылы көрсетілетін бір жолды қамтиды:
— конструкциядағы тораптар саны;
— өзектер саны;
— тірек тораптарының саны;
— өзекшелердің қималар (қатқыл) түрлерінің саны;
— жүктеме саны.
1 құжат конструкция тораптарының координаттары туралы ақпаратты қамтиды және конструкцияда қанша тораптар бар сонша жолдарды қамтиды. Әрбір жолда үтір арқылы көрсетіледі:
— x координаты (метрмен);
— y координаты (метрмен) торап.
Координаттар жүйесі X осі солдан оңға көлденең, Y осі төменнен жоғары тік бағытталған. Құжат жолының нөмірі торап нөміріне сәйкес келеді.
2 құжат конструкцияның өзектері туралы ақпаратты қамтиды және конструкциядағы өзектер сияқты көп жолдарды қамтиды. Әрбір жолда үтір арқылы көрсетіледі:
— басында түйін нөмірі;
— соңында түйін нөмірі;
— сүрту түрі;
— өзек қимасының түрі (қаттылығы).
Торап нөмірі басында өзекшенің соңында торап нөмірінен кем болуы тиіс.
Стерженьдің төрт түрі болуы мүмкін:
0-басында және соңында қатты;
1-топсалы басында және соңында қатты;
2-басында қатты және соңында топсалы;
3-басында және соңында топсалы.
Қима түрі-4 құжат жолының нөмірі, онда қиманың геометриялық сипаттамалары сипатталған. Құжат жолының нөмірі өзекшенің нөміріне сәйкес келеді.
3 құжат конструкцияның тіректері туралы ақпаратты қамтиды және конструкцияның тірек тораптары сияқты көп жолдарды қамтиды. Әрбір жолда үтір арқылы көрсетіледі:
— түйін нөмірі;
— тірек түрі.
Тіректердің төрт түрі бар:
0-қатты қысу;
1-x осінің бойымен ығысуға кедергі жасайтын топсалы тірек ;
2-Y осінің бойымен жылжуға кедергі келтіретін топсалы тірек ;
3-X және Y осьтерінің бойымен жылжуға кедергі келтіретін топсалы тірек .
4 құжат қиманың геометриялық сипаттамалары туралы ақпаратты қамтиды және конструкциядағы әртүрлі қималар сияқты көп жолдарды қамтиды. Әрбір жолда үтір арқылы жазылады:
EF (Т),
EI (ТхМ2 );
мұндағы e-өзек материалының серпімділік модулі (Т / М2 );
F — Қима ауданы (М2 ).
I-конструкция жазықтығындағы қима Инерция сәті (М4 );
5 құжат конструкцияға әсер ететін жүктемелер туралы ақпаратты қамтиды. Әрбір жолда үтір арқылы жазылады:
— жүктеме қосылған түйін нөмірі немесе элемент нөмірі;
— жүктеме түрі;
— жүктеме шамасы;
— өзектің басынан жүктеменің басталуына дейінгі қашықтық;
— өзектің басынан жүктеменің соңына дейінгі қашықтық;
— жүктеу нөмірі.
Жүктемелердің алты түрі мүмкін:
1-шоғырланған тораптық, X осіне параллель);
2-шоғырланған тораптық, параллель осі Y (Т);
3-тораптық момент (жұп күш, ТхМ);
4-өзектің осіне перпендикуляр салынған шоғырланған күш (Т);
5-өзектің осіне перпендикуляр салынған біркелкі бөлінген жүктеме (Т / М);
6-өзекке салынған сәт (күш жұбы) (ТхМ);
Жүктемелердің шамасы үшін белгілер ережесі:
1 және 2 типтері үшін — жүктеменің оң бағыты — тиісті осьтің бағытына қарсы;
3 және 6 типтері үшін — оң бағыт — сағат тіліне қарсы;
өзекке әсер ететін жүктемелер үшін: Егер сызба жазықтығын өзектің басы солға, ал өзектің соңы оңға бұрылатын болса, онда 4 және 5 типті жүктемелердің оң бағыты жоғарыдан төмен.
Өзектің басынан жүктеменің басталуына дейінгі арақашықтық 4, 5, 6 жүктеме типтері үшін (қалғандары үшін — 0) метрмен көрсетіледі. Өзектің басынан жүктеменің соңына дейінгі қашықтық 5 жүктеме типі үшін (қалғандары үшін — 0) метрмен көрсетіледі.
Жүктеу нөмірі-бірліктен бастап бүтін сан. Конструкцияның күші мен деформациясы әрбір жүктеу үшін жеке есептеледі.
Бастапқы деректерді пернетақтадан немесе мәтіндік файлдан оның атын талап ету арқылы енгізуге болады.
Есептеу нәтижелерін мәтіндік файлға немесе принтерге шығару мүмкін.
Тораптарды жылжытуға арналған белгілер ережесі: оң сызықтық жылжу координаттық осьтердің бағытымен сәйкес келеді; оң бұрылыс — сағат тілі бойынша.