Орыс әлеуметтануы туралы әңгіме болғанда көбіне П.А.Сорокин туралы сөз болады. Ал енді әлеуметтанудағы «Сорокин құбылысы» қалай пайда болды деген сұраққа жауап беру үшін, ең болмағанда, орыс әлеуметтануы тарихына шолу жасаған жөн. Ресейде әлеуметтанудың пайда болуы мен қалыптасуының Батыс елдерінен ерекшелігі бар екені сөзсіз. Ресейдегі қоғам туралы ой тарих философиясы шеңберінде әлеуметтік философияны қалыптастырды. Әлеуметтік ойдың әлеуметтік философиядан әлеуметтік теория арқылы әлеуметтанулық теорияға келуі — заңды құбылыс. Орыс қоғамдық ойы XIX ғасырдың бірінші жартысында тарих философиясы ретінде пайда болып, осы ғасырдың…

Читать Читать

Бурдье Пьер (1930-2002) — француз ғалымы. Негiзгi жұмыстары бiлiм беру, ағарту, өнер, тiл мәселелерiне арналған. П.Бурдьенің көзқарастарына К.Маркс, М.Вебер iлiмдерi ықпал еттi. Оның «Алжирдегі әлеуметтану» (1961), «Алжирдегі еңбек пен еңбеккерлер», «Әлеуметтанушының кәсібі» (1968), «Ұдайы өндіріс» (1970), «Айырмашылық» (1981), «Әлемнің қайыршылығы» (1993), «Ғылым және рефлексиялық туралы ғылым» (2001) және т.б. еңбектері бар. Жалпы Пьер Бурдье 35 монография және жүздеген мақала жазып, жариялады. Бурдье — Еуропалық әлеуметтанушылар орталығын құрушы. Ол 1981 жылы Француз академиясының мүшесі болып сайланды, кейінгі жылдары құрметті меңгерушісі қызметін…

Читать Читать

Қоғамдағы түбегейлі өзгерістер структурализмнің дағдарысына алып келді. Оның заңды мұрагері ретінде постструктурализм дамыды. Жалпы постструктурализм идеялары структурализмнің қойнауында пайда болды. Нақты пайда болған уақытын белгілеу мүмкін емес. Зерттеуші И.Ильин атап көрсеткендей, постструктурализм «өнер мен әдебиеттегі, жалпы мәдениеттегі өзгерістерге рефлексия еді». Зерттеушілердің басым бөлігі структурализмнің «жұртында» үш бағытты, яғни постмодернизм, деконструктивизм және постструктурализмді тұтас кешен ретінде қарастырған жөн деп есептейді. Постструктуралистер Ж. Лакан, Ж. Деррида, М. Фуко, Ж.Ф. Лиотар, Р. Барт, Ю. Кристева, Ж. Делез, Ф.Гваттари және Р. Жирар үшін өздерінің…

Читать Читать

Қазіргі заманғы әлеуметтанулық ілімдер саналуан. Осы бөлімдегі мақсатымыз — әлеуметтанулық ойға сүбелі үлес қосқан негізгі бағыттардың өзекті қағидаларымен таныстыру. ХХ ғасырдың соңғы онжылдықтарында әлеуметтануға тың тұжырым енгізгендердің бірі — ағылшын ғалымы, Кембридж университетінің профессоры Энтони Гидденс. Ол 1938 жылы Лондонда дүниеге келді. 1971 жылы Э.Гидденстің «Капитализм және қазіргі заманғы әлеуметтік ілім» деген еңбегі және классикалық әлеуметтану өкілдері М.Вебер мен Э.Дюркгейм ілімдері туралы зерттеулері жарияланды. Мысалы, «Макс Вебер іліміндегі саясат пен әлеуметтану» (1972), «Эмиль Дюркгейм» (1978). Э.Гидденстің университет студенттеріне арнап дайындаған…

Читать Читать

Индустриялық даму идеясы позитивистерден бастау алады. Олар: Сен Симон, О.Конт. Дж.Миль. Ал әдіснамалық негізі — Т.Веблен ілімі. Ғалымдар К.Кларктың «Экономикалық прогрестің алғышарттары» пен Ж.Фурастьенің және «ХХ ғасырдың ұлы үміті» деп аталатын еңбектерінде аса маңызды әдіснамалық тұжырымдар көрсетілді. ХХ ғасырдың 50-60 жылдары экономикалық дамудың өте күшті қарқын алуы нәтижесінде түбегейлі әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жүзеге асты. Қалыптасқан жағдай рухани, мәдени өмірде де, сонымен бірге әлеуметтанымдық ойда да жаңа ілімдер мен көзқарастардың қалыптасуына алғышарт болды. Әлемнің бір-біріне қарама-қарсы екі саяси жүйеге бөлінуі -«қоғамдық дамудың…

Читать Читать