Бүгiнгi таңдағы түркология түркi халықтарының тiлiн ғана зерттеп қоймай, тарихын, әдебиетiн, фольклорын, этнографиясын, философиясын, өнерiн тұтастай да, саралап та зерттейтiн кешендi ғылымға айналып отырғаны мақтаныш сезiм ұялатады. Кеңес дәуiрi кезеңiнде түркi әлемiне байланысты зерттеулерге қойылған кейбiр шектеулерге қарамастан, түркология ғылымына қызығушылық танытып, мәселенiң зерттелуiне айтарлықтай үлес қосқан ғалымдардың, оның iшiнде қазақ ғалымдарының орны ерекше. Осындай ғалымдардың бiрi және бiрегейi – академик Әлкей Марғұлан. Отызыншы жылдардан бастап Ә. Марғұланның зерттеу нысаны болған эпостық жырлар, одан кейiнгi жылдарда зерттеген қазақтың ежелгi сәулет…

Читать Читать

О. Сүлейменов есiмiн Қазақстан ғана емес, шетелдiк қоғамдық пiкiрге таныстырып жатудың қажетi жоқ. Мақалада О. Сүлейменовтiң Қазақстандағы тарихи ойдың дамуына қосқан үлесi қарастырылады. Ақынның шығармашылығы 60-шы жылдары басталып, бiрден тарихи бағыт-бағдар алды. Оның себебi кеңестiк тоталитарлық жүйе жағдайындағы ресми тарих ғылымының объективтi түрдегi шектеулiгiнен туындайтын. Осындай жағдайда ресми тарих ғылымы қозғай алмаған ұлттық тарихтың мәселелерiн ақын жеке белсендiлiгiмен қозғай алды. Атап айтқанда, алғашқы өлеңдерi мен поэмаларында, публицистикалық мақалаларында ақын Отандық тарихтың өзектi мәселелерiн күн тәртiбiне қоя отырып, қоғамдық пiкiрде үлкен…

Читать Читать

11 июля 1858 года в ауле Кенбулак Семипалатинского уезда на свет появился легендарный казахский поэт Шакарим Кудайбердиев. Его родители — из большого племени аргын, являющегося собственностью к семейству Тобыкты. Когда погиб отец, Шакариму было всего 7 лет, и с того возраста он воспитывался в семье собственного дяди — великого Абая Кунанбаева. Шакарим рос в атмосфере высокой духовности. В доме Абая царил культ любви к музыке, поэзии, знаниям, поэтому будущий поэт получил блестящее для того времени образование. У Шакарима было много…

Читать Читать

Жазушы Iлияс Есенберлин туралы слайд бірнеше бөлімдерден тұрады. 1940 жылы Қазақ тау-кен институтын бітірген. Жезқазған рудниктерінде инженер, Қазақстан КП ОК нұсқаушысы, Қазақ мемлекеттік филармониясының директоры, ҚР Геология министрлігінде аға инспектор, Версүгір шахта басқармасының бастығы, Қазақ мемлекеттік көркем әдебиет баспасының аға редакторы болып жұмыс атқарған. Iлияс Есенберлин өмірбаяны туралы слайд кезеңдермен бөлінген. «Қазақфильм» киностудиясының аға редакторы, сценарий редколлегиясының мүшесі болған. «Жазушы» баспасының директоры. Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы. Тоталитарлық жүйе қысымына алынып, қудаланған. Бұл слайд арналады адамға көмектескен табуға өз тамыры…

Читать Читать

Это поистине историческое событие стало возможным благодаря съемочной группе казахстанского режиссера Еркина Ракишева, которая выяснила, что вместе с тысячами других репрессированных Турар Рыскулов погребен в брат­ской могиле в Московской области, в нескольких киломе­трах от Калужского шоссе. Это кладбище в районе поселка «Коммунарка» под Москвой — бывший спецобъект НКВД СССР «Лоза», где покоится прах около 6,5 тыс. человек, из них поименно известны только 4 527. — Он был не только выдающимся государственным де­ятелем, но и организатором народно-освободительного восстания 1916 года, активным…

Читать Читать

О роли известного в истории Казахстана и Центральной Азии хана Абылая (годы правления 1771-1781 гг.) повествуют многочисленные письменные и устные источники на тюркских, русском, китайском, маньчжурском языках, показывающие его как военного стратега, хо­зяйственника и политического лидера. Осенью 1759 года оренбургские российские власти ознакомились с письмом Абылай-султана, в котором последний настаивал на том, чтобы « с киргиз-кайсаками в крепости св. Петра поведено было иметь сатовку». Об этой стороне деятельности султана (впоследствии хана) Абылая одним из первых упоминает советский историк Е. Бекмаханов….

Читать Читать

Можно ли сказать: «Абай — поэт ислама»? Я бы сказал так; «Абай — поэт исламской культуры». Ибо его отношение к исламу неоднозначно. В этом плане он напоминает исламских хакимов, полагавших, что религия нужна, чтобы удовлетворить духовный голод народа, а доя избранных, чей пытливый ум требует большего, — нужна философия. Свободное умствование по поводу Бога и человека было присуще и Абаю. По мысли поэта, Бог — это проявление немыслимого совершенства, но человек в зачатке обладает всеми качествами, присущими Богу. Это не…

Читать Читать

Сколько лет уже минуло с тех пор, как во всех уголках казахской степи поднимался ввысь этот гордый голос, отзываясь в сердце народа колокольным звоном, соединяя духовный мир народа с реальной действительностью… Мы преклоняем свои головы перед талантом Мухита Мералыулы, донесшего языком песни до сегодняшних дней драгоценные образы культурного наследия казахской степи. Когда звучат песни Мухита, перед глазами встает простор, полный жизни, возникают образы людей с их трудами, заботами, радостями и печалью. О судьбе народа пели, подобно Мухиту, немало детей своего…

Читать Читать

В разные моменты истории в жизни и творчестве великих акынов бывают объединяющие их моменты откровение когда они языком искусства говорят от имени народа. В этом плане вспоминается творчество Кенена Азербаева. Вся его жизнь и творчество были отданы служению народу, связаны с судьбой народа. Его сверкающее, как алмаз, многогранное искусство, отражая историю своего времени, будет служить еще многим поколениям в качестве образца выразителя народных чаяний. С течением времени только усиливается идея счастья для простого человека, поднятая в творчестве Кенена высоко, как…

Читать Читать

Жалпыға мәлім, жазу идеясы танымал детектив «Шерлок Холмс» туралы жазушы Агате Кристи оның жұмысы кезінде дәріханада әскери госпитальда таныстырады. Ол компоненттерін дайындауға арналған дәрі-дәрмек ойлап тапты сюжет — құпиялы өлтіру арқылы улану. Шерлок Холмс шын мәнісінде кім болған ? Агата Кристи ойлап тапты келбеті белгілі сыщика Эркюля Пуаро мүлдем кездейсоқ емес: ол срисовала оны көрші, ол тұрған жоқ маңында оның үйі. Ол ұқыпты, чистоплотный жоғары емес адам сұлу мұртты, жақсы асхана және сладкоежка, предпочитающий ішімдікке ыстық шоколад. Бірақ менің Шерлок…

Читать Читать